Myślenie o starości napawa Cię przerażeniem? A może masz kogoś bliskiego, komu chcesz podarować chociaż parę lat więcej w dobrym zdrowiu? Na drodze do Twojego sukcesu staną schorzenia związane z wiekiem. Nim wytoczysz im wojnę, musisz poznać ich przyczynę i przygotować broń uderzającą prosto w czułe punkty wroga. Gdzie leży pięta achillesowa chorób cywilizacyjnych?

Jak powstają wolne rodniki?

Kto w takim razie jest wrogiem? Częściowo jesteś nim TY, a dokładniej Twoje DNA i informacje, które są w nim zapisane. Jednak nie są one wyryte w kamieniu i to, że masz w genach np. chorobę Alzheimera, wcale nie oznacza, że na nią zachorujesz. Starzenie się jest złożonym procesem, na którym poza informacjami zapisanymi w genach składa się również stres oksydacyjny. Na pewno znasz to określenie, tak samo, jak słowo wolne rodniki czy antyoksydanty. Jednak czy na pewno wiesz, co one oznaczają? Nie? To usiądź wygodnie i wyobraź sobie, że budujesz dom.

Ciało ludzkie składa się z połączonych atomów, zwanych molekułami, które budują większe składniki, takie jak tłuszcze, białka czy DNA. W tym nieustającym procesie budowania zwanym metabolizmem, tak samo, jak przy budowie domu, czasem dochodzi do szkód. Tak jak nieuważny robotnik może rozbić szybę we wstawianym oknie, tak samo uszkadzają się molekuły. Uszkodzona molekuła staje się wolnym rodnikiem-szkodnikiem. Dlaczego szkodnikiem? Ponieważ wolny rodnik nie kończy swojej pracy na byciu bezużyteczną rozbitą szybą na placu budowy. Tak samo, jak rozbite szkło może pokaleczyć dłonie czy w skrajnym przypadku przebić tętnicę, wolny rodnik rani, a nawet zabija wszystko, czego się dotknie, np. Twoje DNA. 

Uszkodzone składniki Twojego organizmu powodują, że zaczynasz chorować na:

• nowotwory,
• chorobę Alzheimera,
• chorobę Parkinsona,
• cukrzycę,
• choroby sercowo-naczyniowe, takie jak nadciśnienie, miażdżyca i udar mózgu,
• choroby związane ze stanem zapalnym, m.in. toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów, astma, alergie, choroba Crohna, choroba Hashimoto, stwardnienie rozsiane, 
• niepłodność [2] i wiele innych. 

Czy to oznacza, że Twoje ciało jest bezbronne wobec wolnych rodników, tak zwanych prooksydantów? Nie. Tutaj do gry wkraczają antyoksydanty. [1]

Co powoduje powstawanie wolnych rodników? 

Jednak nim poznasz rolę antyoksydantów, dowiedz się, co sprawia, że nieuważny robotnik trafia na plac budowy i rozbija szybę wartą ciężkie pieniądze (a w przypadku wolnych rodników – niszczy Twoje zdrowie, a nawet życie: 

• zanieczyszczone powietrze (smog),
• otyłość,
• dieta bogata w tłuszcz, cukier i przetworzone jedzenie,
• palenie papierosów i innych produktów tytoniowych,
• niektóre leki,
• pestycydy,
• picie alkoholu,
• toksyny,
• wysoki poziom cukru we krwi,
• promieniowanie,
• nadmierne opalanie się,
• infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze,
• niedotlenienie lub nadmiar tlenu w organizmie,
• zbyt duże ilości intensywnych ćwiczeń,
• niedobór i nadmiar antyoksydantów. [1][2]

Antyoksydanty – sposób na wolne rodniki

Metabolizm powoduje ciągłe powstawanie wolnych rodników. Jeśli masz w swoim ciele odpowiednią ilość antyoksydantów, szkody zostaną naprawione, ponieważ antyoksydant zneutralizuje negatywne działanie wolnego rodnika, oddając mu swój elektron. Co to da? Sprawi to, że szyba w oknie będzie cała, a budowa będzie mogła przebiegać dalej zgodnie z harmonogramem i budżetem. I to nawet pomimo wielu nieuważnych robotników kręcących się po budowie. 

Stres oksydacyjny występuje wtedy, kiedy ilość wolnych rodników przekracza ilość antyoksydantów. Wracając do metafory o domu, to tak jakbyś wyczerpał już zupełnie budżet, chciał wstawić dopiero co kupione okna, a w paru z nich byłyby rozbite szyby. Antyoksydanty wykonują usługę gwarancyjną dla Twojego ciała. Jednak jak z każdą gwarancją, musisz ją podpisać, zanim dojdzie do szkody. Wynika z tego, że aby Twój organizm mógł naprawić uszkodzony składnik, musisz mieć w sobie odpowiednią ilość antyoksydantów, nim dojdzie do szkody. Po szkodzie już Ci nie pomogą. Jak zapewnić sobie odpowiednią ilość antyoksydantów? Dostarczaj regularne dostawy, najlepiej każdego dnia.  

Literatura:

[1] Arnarson A. Antioxidants Explained in Human Terms; https://www.healthline.com/nut...
[2]Sampson S. How does oxidative stress affect the body?; https://www.medicalnewstoday.c...