Wpis z mikrobloga

Obiecałem, więc prezentuję:

Najważniejsze zastrzeżenia do ustawy o policji + opinie prawne dot. ustawy w jednym miejscu

7 lutego weszła w życie nowelizacja ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Poniżej zestawienie najbardziej kontrowersyjnych przepisów oraz opinie prawne zainteresowanych instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych. Jeśli miałbym polecić najbardziej pojemną i łatwą do przyswojenia opinię, to będzie to opinia HFPC (poniżej).

TLDR


WPROWADZENIE, HISTORIA USTAWY

Oprócz ustawy o policji, zmianie ulegają ustawy: o Straży Granicznej, o kontroli skarbowej, o ustroju sądów wojskowych, o ustroju sądów powszechnych, o Żandarmerii Wojskowej, o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Prawo telekomunikacyjne, o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz o Służbie Celnej.

2014-07-30 – TK stwierdza niezgodność z Konstytucją wybranych przepisów ustaw regulujących działalność służb, pojawia się konieczność wprowadzenia nowych regulacji
2015-06-25 – pierwotny projekt ustawy przygotowany przez grupę senatorów PO, szeroko krytykowany przez PiS, środowiska prawnicze i organizacje broniące praw człowieka
2015-12-23 – wniesiony przez posłów PiS projekt w ogromnej mierze powielający rozwiązania zaprezentowane wcześniej przez PO. Forma przygotowania ustawy jako projektu poselskiego !umożliwia ominięcie długotrwałego etapu konsultacji międzyresortowych
2015.01.15 – ustawa przegłosowana w Sejmie
2015.01.29 – ustawa przegłosowana w Senacie
2016.02.03 – prezydent podpisuje ustawę

Tekst przyjęty przez Sejm (na tekst ujednolicony, tj. dotychczasowa ustawa z naniesionymi zmianami, trzeba będzie poczekać).

PRZEPISY NAJCZĘŚCIEJ WSKAZYWANE JAKO NIEKONSTYTUCYJNE LUB SPRZECZNE Z PRAWEM UE:
[rozwinięcie w nawiasach pod przepisem]

Art. 1 pkt. 2 nowelizacji zmieniający art. 20c ust. 1. ustawy o Policji

W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw albo w celu ratowania życia lub zdrowia ludzkiego bądź wsparcia działań poszukiwawczych lub ratowniczych, Policja może uzyskiwać dane niestanowiące treści odpowiednio, przekazu telekomunikacyjnego, przesyłki pocztowej albo przekazu w ramach usługi świadczonej drogą elektroniczną, określone w:

1) art. 180c i art. 180d ustawy Prawo telekomunikacyjne, zwane dalej „danymi telekomunikacyjnymi”

[billingi, dane lokalizacyjne, dane użytkowników, m.in. imię, nazwisko, adres zamieszkania i korespondencyjny, nr PESEL, nr dokumentów tożsamości; inne dane przekazane operatorowi za zgodą użytkownika, w szczególności nr konta bankowego lub karty płatniczej, adres poczty elektronicznej, nr telefonów kontaktowych]

2) art. 82 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe, zwane dalej „danymi pocztowymi”

[rodzaj usługi pocztowej i dane korzystających z tej usługi]

3) art. 18 ust. 1–5 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zwane dalej „danymi internetowymi”

[dane osobowe, m.in. imię, nazwisko, nr PESEL, nr dowodu osobistego, adres zameldowania i korespondencyjny, adresy elektroniczne, inne dane dotyczące usługobiorcy, na przetwarzanie, których usługobiorca wyraził zgodę (np. zachowania i preferencje gromadzone dla celów reklamowych), inne dane charakteryzujące sposób korzystania przez usługobiorcę z usługi świadczonej drogą elektroniczną (DANE EKSPLOATACYJNE): m.in. informacje o rozpoczęciu, zakończeniu oraz ZAKRESIE każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną].

- oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.


ZASTRZEŻENIA:
1. Dane billingowe i lokalizacyjne uzyskiwane bez uprzedniej zgody sądu.
2. Kontrowersje wzbudza zapis o „ZAKRESIE każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną” – wg jednej z interpretacji mógłby to być zakres korzystania z danego portalu internetowego (wyszukiwarka, portal randkowy, facebook, wykop.pl), czyli dane, jakie w takim portalu podajemy. Dodajmy, że dane będą zasysane bez uprzedniej zgody sądu (o czym niżej).
3. Niezachowana zasada subsydiarności (pozyskiwanie takich danych powinno być środkiem ostatecznym, stosowanym, gdy inne rozwiązania są nieprzydatne lub nieskuteczne).
4. Zdaniem Trybunału Sprawiedliwości UE ze względu na wagę ingerencji w prawa podstawowe, wykorzystanie danych telekomunikacyjnych może mieć miejsce wyłącznie w celu zapobiegania, wykrywania i ścigania przestępstw i przestępstwa te powinny być "wystarczająco poważne". Kryteria ustawowe są natomiast niezwykle szerokie: analizowanie ruchu na serwisach umożliwiających wymianę lików może być bowiem uznane za „zapobieganie przestępstwom”, a weryfikacja tożsamości użytkowników portali hazardowych – za przejaw troski o ich zdrowie.
5. Ustawa nie spełnia wymogu informowania jednostek o niejawnym pozyskaniu informacji na ich temat, nawet po zakończeniu działań operacyjnych.

Art. 1 pkt. 3 nowelizacji dodający art. 20ca i art. 20cb w ustawie o Policji

Art. 20ca. 1. Kontrolę nad uzyskiwaniem przez Policję danych telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych sprawuje sąd okręgowy właściwy dla siedziby organu Policji, któremu udostępniono te dane.

2. Organ Policji, przekazuje sądowi okręgowemu w okresach półrocznych, sprawozdanie obejmujące:

1) liczbę przypadków pozyskania w okresie sprawozdawczym danych telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych oraz rodzaj tych danych;

2) kwalifikacje prawne czynów, w związku z zaistnieniem których wystąpiono o dane…

5. Kontroli, o której mowa w ust. 1, nie podlega uzyskiwanie danych na podstawie art. 20cb ust. 1.


[uzyskanie danych na podst. poniższego artykułu nie podlega kontroli sądu]

Art. 20cb. 1W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw albo w celu ratowania życia lub zdrowia ludzkiego bądź wsparcia działań poszukiwawczych lub ratowniczych, Policja może uzyskiwać dane:

1) z wykazu, o którym mowa w art. 179 ust. 9 ustawy Prawo telekomunikacyjne

[elektroniczny wykaz abonentów, użytkowników lub zakończeń sieci, uwzględniając w nim dane uzyskiwane przy zawarciu umowy]
2) o których mowa w art. 161 ustawy Prawo telekomunikacyjne

[dane użytkowników, m.in. imię, nazwisko, adres zamieszkania i korespondencyjny; nr PESEL; nr dokumentów tożsamości, inne dane przekazane operatorowi za zgodą użytkownika, w szczególności nr konta bankowego lub karty płatniczej, adres poczty elektronicznej, nr telefonów kontaktowych]_

ZASTRZEŻENIA:
1. Kontrola sądu ma charakter następczy i jest de facto fasadowa – sąd może, ale nie musi wgłębiać się w przypadki pokazane w sprawozdaniu. Analogiczny przepis dotyczy innych służb, z których większość ma siedzibę w Warszawie, zatem co pół roku sąd okręgowy w Warszawie będzie dostawał informację o setkach tysięcy / milionach pobrań danych (ponad 2 mln zapytań służb o dane telekomunikacyjne /bez internetowych/ w 2014 r.). Sąd otrzyma kilka milionów informacji typu „billing pobrany na podst. przepisu xy”. Taka liczba czynności służb nie będzie możliwa do skontrolowania. Ponad to, sąd nie ma obowiązku wgłębiania się w takie sprawozdanie.
2. zbyt szeroki zakres danych wyjętych spod następczej kontroli sądu artykułem 20cb.

Art. 7 pkt 3 lit. d) nowelizacji zmieniający art. 28 ust. 7 ustawy o ABW i AW

Art. 10 pkt 3 lit. e) nowelizacji zmieniający art. 32 ust. 9 ustawy o SKW i SWW

Dane, o których mowa w ust. 1, które nie mają znaczenia dla postępowania karnego albo nie są istotne dla bezpieczeństwa państwa, podlegają niezwłocznemu, komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu.


ZASTRZEŻENIA:
1. Wszelkie dane inne niż te mające znaczenie dla prowadzonego postępowania powinny zostać zniszczone.

Art. 7 pkt 2 lit. c, ust. 9 nowelizacji zmieniający art. 27. ust. 9 ustawy o ABW i AW

Art. 10 pkt 2 lit. c, ust. 7 nowelizacji zmieniający art. 31. ust. 7 ustawy o SKW i SWW

W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej pojawią się nowe okoliczności istotne dla zapobieżenia lub wykrycia przestępstwa albo ustalenia sprawcy i uzyskania dowodów przestępstwa, sąd, o którym mowa w ust. 2, na pisemny wniosek Szefa ABW [SKW], złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może wydawać, również po upływie okresów, o których mowa w ust. 8 [ust. 6], kolejne postanowienia o przedłużeniu kontroli operacyjnej na następujące po sobie okresy, z których żaden nie może trwać dłużej niż 12 miesięcy.


ZASTRZEŻENIA:
1. Umożliwienie de facto nieskończonego, bezterminowego przedłużania trwania kontroli operacyjnej.

OPINIA BIURA ANALIZ SEJMOWYCH

Konkluzja:
1. Przepisy jest sprzeczne z prawem UE.

Szczegóły:


OPINIA BIURA LEGISLACYJNEGO SENTAU

Konkluzja:
1. Część przepisów narusza wprost wyrok TK / Konstytucję
2. Część przepisów może naruszać konstytucję
3. Niezgodność niektórych przepisów z prawem UE

Szczegóły:


!3. Ustawa daje możliwość de facto nieskończonego, bezterminowego przedłużania trwania kontroli operacyjnej.


OPINIA RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH

Konkluzja:
1. Część przepisów niezgodna z wyrokiem TK / Konstytucją.
2. Część przepisów sprzeczna Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

Szczegóły:


OPINIA RADY DS. CYFRYZACJI PRZY MIN. ADMINISTRACJI ICYFRYZACJI

Konkluzja:
1. Projekt procedowany jest niezgodnie z dobrymi praktykami stanowienia prawa w demokratycznym państwie, które wymagają przeprowadzenia konsultacji społecznych oraz przygotowania oceny skutków regulacji.
2. Projekt budzi wiele wątpliwości co do jego zgodności z Konstytucją RP.

Szczegóły:


OPINIA GENERALNEGO INSPEKTORA OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH

Konkluzja:
1. Część przepisów narusza wprost wyrok TK / Konstytucję.
2. Część przepisów sprzeczna z prawem UE.

Szczegóły:


OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA

Konkluzja:
1. Nie można uznać, że przepisy ustawy realizują wyrok TK z 30 lipca 2014
2. Ustawa ogranicza standardy ochrony praw i wolności obywatelskich.
3. Ustawa sprzeczna z prawem UE

Szczegóły:

  • 12
@Doctor_Manhattan: Policja będzie wiedziała że oglądacie filmy porno z gejami i będą was szantażować - tak będzie.
A na serio no jest to #!$%@?, bo takie rzeczy powinno się robić post factum przy szukaniu dowodów, sprawców, ewentualnie w sprawach zagrażających masowemu bezpieczeństwu - terroryści, mafie itp. a nie że prewencyjnie inwigilujemy wszystkich a co później- to się zobaczy.
@Doctor_Manhattan: Ale wiesz, że mogłeś to napisać na tym czymś wykopowym co zastąpiło pokazywarkę do tworzenia własnych treści i z tego zrobić znalezisko i we wpisie dać link, zamiast robić znalezisko ze strasznie długiego wpisu? Albo chociaż na początku wpisu dodać tag, który by można czarnolistować. Wiesz jak długo się to scrolluje? Jak #!$%@? się czyta dłuższe partie tekstu w spoilerach w wersji mobilnej? Masz ty w ogóle chociaż ksztę Rozumu
Ale wiesz, że mogłeś to napisać na tym czymś wykopowym co zastąpiło pokazywarkę do tworzenia własnych treści i z tego zrobić znalezisko i we wpisie dać link, zamiast robić znalezisko ze strasznie długiego wpisu

@Crusier: Ale wiesz, że to zostało zlikwidowane? xD
wszystkie kraje to robią i będą robić


@anath0r: tyle że jest mnóstwo różnic, jeśli chodzi o to, kiedy służby mogą inwigilować, w jakiej skali i jaka jest nad tym kontrola. Jak zwykle w życiu chodzi o niuanse i szczegóły, które w wypadku tej ustawy mają poważne konsekwencje.

wszystkie kraje to robią i będą robić

powoływanie sie na prawo ue jako wzorzec dobra uważam za śmieszne

Zdecyduj się, czy oglądać się na