[shadowboxer]

Plan Balcerowicza nadal jest na Wykopie przedmiotem zażartych dyskusji. W znalezisku mu poświęconym kilku użytkowników, mianowicie @Libertarianin_org, @Wujek_Mietek oraz @ubogileon komentowało kwestię przypisywania autorstwa dokumentu Jeffreyowi Sachsowi, profesorowi ekonomii z Harvarda. Ten pierwszy użytkownik neguje rolę Sachsa przez wzgląd na nieznajomość gospodarki planowej #, dwaj pozostali upierają się, że to naprawdę sprawka Amerykanina. Wszyscy oni się mylą, żaden z nich nie ma racji (pełnej).

Źródła polskojęzyczne nie przekonują. Są to na ogół "niezależne" i "niepoprawne" blogi, które patrzą na całą sprawę z punktu widzenia spisku. Nie trzeba jednak szukać tam, ponieważ istnieją o wiele bardziej wiarygodne media. Planowi uważnie i życzliwie przyglądał się NYT. Wziąłem na tapetę dwa artykuły: z 1989 r. oraz z 1990. W tym pierwszym kwestia Sachsa jest postawiona następująco:

If the economic reform plan causes so much pain that it forces out Prime Minister Mazowiecki, then the replacement government may adopt a less stringent program, one that restores price controls and other regulations. Mr. Winiecki, the professor at Lublin, worries about such an outcome, saying that new layers of economic controls aimed at cushioning the impact of Mr. Balcerowicz's plan - which the Finance Minister devised with Jeffrey Sachs, a Harvard economics professor - would weaken the advantages of the program and slow the redirection of resources to their most efficient use. Foreign Aid Needed

Tutaj wskazuje się na oczywiste współautorstwo Sachsa, cytat z drugiego artykułu już po rozpoczęciu realizacji planu:

Mr. Balcerowicz's critics trace his conversion to the big-bang to the influence of the Harvard University economist Jeffrey Sachs, who advised the Bolivian Government to apply a similar all-or-nothing solution and later became a key adviser to Solidarity. Mr. Sachs predicted that if the Polish experiment fails, free markets are in danger throughout Eastern Europe.

Czyli Sachs wg dziennika to "kluczowy doradca". Rola Sachsa wydaje mi się tu bezsporna, jednak poszedłem dalej. Na stronie amerykańskiego ekonomisty pojawiła się notatka o planie, stamtąd:

In July 1989, the leadership of Solidarity asked me to draft an urgent memo on how Poland could undertake economic reforms to become a market economy and a part of Europe

Zdaniem profesora Harvarda sytuacja była pilna. Opracowanie, które miało stanowić podstawę planu jest na szczęście tam dostępne. Wersja maszynowa, wersja przepisana i zredagowana. Teraz trzeba tylko porównać sobie to z właściwym planem Balcerowicza (zaczerpnąłem z Wikipedii). Wszystkim osobom zainteresowanym proponuję samodzielną lekturę tych dwóch tekstów. Od siebie mogę dodać, że plan Balcerowicza jest moim zdaniem zbyt szczegółowo (także co do jego implementacji w czasie i sektorach) sformułowany, aby można było napisać na podstawie źródeł, że jego autorem jest Sachs. Nie jest, wymowa poczynionej notatki jest miejscami zbyt ogólna. Jednak inspiracja zarysem przemian, zwłaszcza wizji działań antymonopolowych oraz prywatyzacji przedsiębiorstw jest wyraźna. Są to sekcje: III. Stabilizacja gospodarki (zbieżność nazw z dokumentem Sachsa) oraz IV. Zmiany systemowe. Stąd też, gdy Leszek Balcerowicz mówi Gazecie Wyborczej:

Jaka była rola Sachsa we wprowadzeniu terapii szokowej? On sam przypisuje sobie jeśli nie wyłączną, to przynajmniej sporą zasługę. Leszek Balcerowicz jest bardziej powściągliwy i przekonuje, że Sachs był tylko jednym z kilku zachodnich doradców.

to niestety nie mówi prawdy, bo w świetle zapisów dokumentów oraz doniesień prasowych mediów nieco jednak bardziej rzetelnych niż te zarządzane przez braci Karnowskch faktycznie można nazwać Sachsa kluczowym doradcą, a nie "tylko jednym z kilku". Swoją drogą choć nie widzę podstaw, by plan nazwać planem Sachsa, to uważam, że Leszek Balcerowicz robi głupio pomniejszając w powyższych słowach wpływ Amerykanina. Nakręca to tylko nierzetelną krytykę, a korzystanie z pomocy zachodnich doradców w czasach "S" nie jest żadną ujmą.

#ekonomia #neuropa #4konserwy #libertarianizm (wołam, bo koledzy spod tego tagu dyskutowali o profesorze)

[invtraveler]

@shadowboxer:

[shadowboxer]

@invtraveler: I po co wstawiasz śmieszny obrazek? Nie miałem zamiaru się odnosić do Sorosa, bo wszelkie źródła go wspominające #!$%@?ą sobie oenerwoskim proporcem i walą tekstem o żydokomunie. Serio odniósłbyś się do czegoś takiego?

[Libertarianin_org]

@shadowboxer: zaraz zaraz. Ja bazuję na wywiadzie-rzece z prof. Balcerowiczem, gdzie mówi o tym, że plan bazował na tym, co opracowywał jego poprzedni zespół i on sam twierdzi, że zachodni doradcy (których było kilku, w tym np. Paul Volcker) niczego nie narzucali, tylko dyskutowali z Balcerowiczem/jego zespołem nad konkretnymi kwestiami.

I Balcerowicz już wczesniej mówił, że trzeba robić radykalne zmiany za jednym razem. No chyba że z tym też kłamie.

PS:

[Amarantus_Ekspandowany]

Ja bazuję na wywiadzie-rzece z prof. Balcerowiczem,

@Libertarianin_org: bardzo obiektywne i wiarygodne źródło

reszty to nawet szkoda komentować

[shadowboxer]

@Libertarianin_org: Sam Balcerowicz mi nie pomaga w ustaleniu tego, jaka jest rola Sachsa. Który wywiad rzeka? Ten najnowszy, ze Stremecką? Nie napisałem, że cokolwiek narzucali. Tak, wiem o jego zespole i pracach w SGPiS, ale rola Sachsa jest tu spora, przecież wzmiankowałem wyraźnie: to nie jest autor planu. Ale wpływ uważam za bezsporny.

I Balcerowicz już wczesniej mówił, że trzeba robić radykalne zmiany za jednym razem. No chyba że z tym

[shadowboxer]

@Cheater: Jeżeli mam być szczery, nie ufam Naomi Klein, bo jest dla mnie jasne, że będzie od razu przeciw, bez ważenia racji. Źródła bardziej rzetelne w sprawie Sachsa na szczęście są, szkoda jedynie, że nie po polsku.

[Amarantus_Ekspandowany]

@shadowboxer: Dodatm tutaj swoją subiektywną opinię/wniosek. Sachs reprezentuje pewne środowisko, realizował politykę krajów zachodnich, która dzisiaj nosi nazwę Konsensusu Waszyngtońskiego. Można domyślać się, że plan tego lobby opisywał cel, a środki do jego realizacji wymyślali Sachs i Balcerowicz. A dokładniej, uważam, że Sachs pełnił rolę podobną do Balcerowicza, ale o poziom wyżej. A sam plan był wynikiem działań czysto politycznych, w żaden sposób nie był korygowany pod względem panujących lokalnie warunków.

[shadowboxer]

@Cheater: I dobrze, że nie twierdzi, bo w świetle normalnej prasy oraz zapisów Sachsa widać, że te dokumenty jednak mocno różnią się poziomem szczegółowości, więc Balcerowicz żadną pacynką nie był. Możesz wstawić te źródła, byłbym wdzięczny (o ile masz taką możliwość). Nie kapuję jednak tego pomniejszania, tekst planu jest, tekst notatki też, po co to? Z drugiej strony w doborze źródeł trzeba być ostrożnym, żeby nie uwolnić foliarskiego dżina.

[n.....z]

@Cheater: Tego tak się nie robi, kolego. Fotki w dobie libgenu, scihuba, monoskopu, xdcc, mobilismu i tak dalej są bardzo niepraktyczne. Wydruk stron do pliku albo ekstrakcja przez pdftk na propsie.
DW: @shadowboxer @fenr7r

[Libertarianin_org]

@Amarantus_Ekspandowany: mniej wykopu?

AmarantusEkspandowany od 10 mies. na Wykopie

vs

Libertarianinorg od 2 mies. na Wykopie

(✌ ﾟ ∀ ﾟ)☞

[Libertarianin_org]

@Libertarianin_org: Sam Balcerowicz mi nie pomaga w ustaleniu tego, jaka jest rola Sachsa. Który wywiad rzeka? Ten najnowszy, ze Stremecką? Nie napisałem, że cokolwiek narzucali. Tak, wiem o jego zespole i pracach w SGPiS, ale rola Sachsa jest tu spora, przecież wzmiankowałem wyraźnie: to nie jest autor planu. Ale wpływ uważam za bezsporny.

@shadowboxer: "Trzeba się bić", ze Stremecką. Nie wiem czy to wydanie, gdzie jest o PiS się czymś