[s.....r]

#ciekawostki #radio #historia #elektronika #prl #orange #polskieradio #krotkofalarstwo #audio

PRL był do dupy, ale niekiedy miał "momenty".
Dzisiaj minęła 26 rocznica upadku masztu RCN w Konstantynowie. Cały ośrodek nadawczy był właśnie tym "momentem" Polski Ludowej - czy precyzując - "dekady Gierka".
Krótko mówiąc, zbudowano coś absolutnie wyjątkowego, czego nigdy wcześniej nie było i nigdy już nie będzie. Najpierw wykiwano cały "blok wschodni" z jego RWPG i postanowiono zakupić "high-endowe" nadajniki długofalowe w szwajcarskim Brown Boveri. Jakość nadajników, osprzętu, infrastruktury, rozwiązania techniczne stanowiły zupełny kontrast dla siermiężnych technikaliów krajów demokracji ludowej.
Inaczej sprawa się miała z antenką. I tu się władze rzuciły na mission impossible - postanowiono postawić półfalowy maszt, odizolowany od ziemi. No i wyszło im... 646 metrów. (Prawie) wszystko polskie - niezwykły projekt, materiały, budowa, montaż. Najwyższa budowla świata - kruchy maszcik, 133 razy wyższy niż bok trójkąta, który tworzył podstawę. Na dodatek elektrycznie odizolowany od ziemi. Technologiczny kosmos. Teraz ktoś może wspomnieć KVLY Tower o wysokości 629 metrów, który do dzisiaj stoi w USA. Otóż nie - jest to obiekt, który tylko nosi systemy antenowe. Uziemiony, przewymiarowany kawal żelastwa. Nasz maszt posadowiony był na trzech ceramicznych izolatorach (!) i wywierał nacisk na posłoże rzędu 1100 ton. Nasz gigant sam był anteną i każdy centymetr tej filigranowej konstrukcji decydował o jakości i zasięgu nadawania Polskiego Radia.
Co mieliśmy?
- przez wiele lat najwyższą budowlę stworzoną przez człowieka; unikalny i niepowtarzalny maszt będący anteną napięciową, o wysokości połowy fali dla częstotliwości długofalowej z mozliwością dostrajania. Projekt niesamowity i niepowtarzalny, ekstremalnie trudny realizacyjnie i dopracowany w każdym szczególe.
- potężny (teraz właściwie użyte :) nadajnik lampowy o mocy 2 megawatów, będący prawdopodobnie szczytowym osiągnięciem ówczesnej techniki. W 1974 nie miał tego nikt, poza Polską. I nigdy nie wykonano czegoś lepszego w zakresie tej techniki. Dwa MILIONY watów. Moc efektywna ERP 3 MW(!), 646 metrów anteny, nominalnie 120 kV, zmierzone 147 kV w antenie. Parametry, przy których elektronikom i radiowcom, i pasjonatom stają. Włosy i nie tylko.
- niezwykłą obsadę personelu - do poczytania
Co to dało?
- niesamowity zasięg Programu 1 Polskiego Radia na falach długich 227, a potem 225 kHz. W sprzyjających warunkach sygnał docierał... na cały świat.
- świetną jakość dźwięku, jak dla emisji AM
- zazdrość reszty świata i taki jasny punkt w dziejach PRL
- drapaliśmy chmury, stojąc na ziemi

Maszt runął 08.08.1991 - nie odbudowano masztu i zesłano w niebyt sprawny nadajnik o gigantycznej wartości ekonomicznej i kulturowej. Obecnie resztki Ośrodka są rozkradane.

Strona - kompendium wiedzy o RCN Konstantynów. Autorzy włożyli tytaniczną pracę w jej powstanie i zgromadzenie tak obszernej monografii. I chwała im za to.

RCN Konstantynów

[essq]

@secondfloor taki content lubię

[s.....r]

@essq: Dziękuję!

[W.....r]

@secondfloor: super ciekawostka, ale po co tak oragne? Nie czepiam się tylko pytam czy to jakoś powiązane?

[s.....r]

@Wielki_Atraktor: RCN należał do organów PPTiT, później TPSA, nigdy nie należał do Polskiego Radia. Obecnie silą rzeczy jest własnością Orange. Obiekt był od lat wystawiony na sprzedaż. Z racji braku zainteresowania zlikwidowano ochronę stacjonarną i obecnie jest rozkradany, a zarząd Orange nie wie o problemie.

[Jarek]

@secondfloor: Za pośrednie przyczyny katastrofy uznaje się zaniedbania w 17-letniej eksploatacji, w tym zły stan odciągów stwierdzony już w 1987 r. Zdarzyło się też odchylenie czubka masztu od pionu o kilka metrów.
Czyli jak ze wszystkim za PRL... :/

[s.....r]

@Jarek: No dokładnie. Budowa była niezwykłą inwestycją, lata '80 przyniosły dziadostwo. Właśnie tak, za PRLu.

[hu-nows]

@secondfloor: mamy szansę "postawić" następną najwyższą konstrukcję - grafenową windę do wynoszenia ładunków na orbitę. Trzeba tylko udoskonalić technikę produkcji grafenowych rurek..

[AleBrew]

Należy również wspomnieć o reportażu - https://www.youtube.com/watch?v=sz80mlpqTT0

[s.....r]

@AleBrew: No i przez Ciebie znowu to obejrzałem ( ͡º ͜ʖ͡º)

[cibronka]

@secondfloor autorem projektu elektrycznego anteny był ś.p. Daniel Józef Bem. Był moim wykładowcą na PWr, zadał nawet parę pytań na obronie inż.

[s.....r]

@cibronka: Człowiek - legenda i mój skończony autorytet w czasach technikum, jak mnie pierwszy raz przypaliło 130W w.cz. ;)

[zxcvf]

@secondfloor: bylem tam dzisiaj ;)

[s.....r]

@zxcvf: W Konstantynowie?

[zxcvf]

@secondfloor: yup

[s.....r]

@zxcvf: Bardzo zniszczone?

[zxcvf]

@secondfloor: wszystko jest zaniedbane, wokol budynku stacyjnego i wzdluz gdzie biegla linia fiderowa jest wszystko przekopane w poszukiwaniu miedzi - ktos wie co robi..

[S.....k]

@secondfloor: Tylko jeden error w tekście - filigranowa konstrukcja. Filigranowa = bardzo mała

[kodekscywilny]

@secondfloor dodam tylko, że była nawet specjalna ustawa o tym maszcie xd

[s.....r]

@kodekscywilny: Była i zdechła. Polityka mnie "nie interesi" zupełnie, jednak zobacz, kto był wtedy lekarzem w gminie terenu RCNu :) i kto politycznie zablokował odbudowę masztu, głosem ludu ( ͡º ͜ʖ͡º)

[s.....r]

@zxcvf: Och #!$%@? :( Jak w latach '80 wstawałem do szkoły, tak pamiętam jak jingiel "Sygnałów dnia" o mało co nie wyrwał głośnika z radia Giewont. Tak to działało(╯︵╰,)