[azen2]

Jako że interesuję się osobiście historią Ameryki a zwłaszcza historią jej demokracji i praw obywatelskich, postanowiłem napisać rzeczowy i poparty cytatami z amerykańskiej Konstytucji wpis, w którym wyjaśnię dlaczego nawet jeśli Joe Biden zdobędzie 270 głosów elektorskich, to wciąż dużą szansę na uczciwą (to znaczy zgodną z amerykańską Konstytucją, a czy sprawiedliwą to kwestia sporna) wygraną ma wciąż Donald Trump.

Najpierw najważniejsze fakty, z których każdy przeglądający tagi #usa i #wybory pewnie zdaje sobie sprawę:

- Amerykanie wybierają prezydenta w systemie pośrednim, co znaczy, że głosują najpierw na elektorów w swoim stanie, a następnie ci elektorzy wybierają Prezydenta Stanów Zjednoczonych

- Zwycięski kandydat w danym stanie otrzymuje głosy wszystkich elektorów z danego stanu - z małym wyjątkiem stanów Nebraska i Maine, gdzie zasady są nieco inne, ale na potrzeby tego wpisu nie warto się w to zagłębiać, bo nie jest to ważne

- Elektorów w całych USA jest 538, a więc większość konieczna do wygranej wynosi 270

Teraz przejdźmy do trochę mniej znanych faktów. Jak w ogóle działa Koledż Elektorski? Tych 538 dżentelmenów wcale nie zbiera się na wspólne posiedzenie - w każdym stanie zbierają się oni w stolicach swojego stanu, a wynik głosowania ze swojego stanu przedkładają na ręce prezydenta Senatu. Dopiero Kongres sumuje głosy elektorów z każdego stanu i ustala wynik.

Czy elektor może nie zagłosować na kandydata, na którego powinien głosować? Tak, takiego elektora nazywa się faithless elector (wiarołomny elektor), a najwięcej wiarołomnych elektorów w historii Stanów Zjednoczonych mieliśmy w ostatnich wyborach prezydenckich w 2016 roku - aż 5 elektorów zobowiązanych do głosowania na Hillary Clinton i 2 elektorów zobowiązanych do głosowania na Donalda Trumpa zagłosowało wbrew woli wyborców na innych kandydatów.

Załóżmy, że taki scenariusz się powtórzy także w tych wyborach, to znaczy, chociaż jeden elektor Bidena zagłosuje na kogoś innego. Co wtedy? Głosy elektorów rozłożą się w ten sposób:

Joe Biden - 269 elektorów
Donald Trump - 268 elektorów
Ktoś inny - 1 elektor

Czy taki wynik zapewni Bidenowi zwycięstwo? Niestety nie. Zgodnie z 12. poprawką do Konstytucji Stanów Zjednoczonych,

The person having the greatest Number of votes for President, shall be the President, if such number be a majority of the whole number of Electors appointed

Majority w tym wypadku oznacza 50% + 1 głos elektorski, a więc 270 głosów elektorskich (50% * 538 + 1 = 270). To znaczy, że nawet jeśli kandydat Demokratów ma najwięcej głosów spośród wszystkich i więcej niż Donald Trump, to i tak nie zostanie wybrany. Co więc dalej, skoro nadal nikt nie został wybrany? Spójrzmy na dalszą część 12. poprawki:

and if no person have such majority, then from the persons having the highest numbers not exceeding three on the list of those voted for as President, the House of Representatives shall choose immediately, by ballot, the President.

A więc spośród kandydatów to Izba Reprezentantów wybierze Prezydenta. Czy to dobrze dla Bidena czy Trumpa? Ktoś mógłby, lecz tylko pozornie słusznie, stwierdzić, że skoro to Demokraci mają większość w Izbie (tak naprawdę jeszcze do końca nie wiadomo, bo, czego może niektórzy nie wiedzą, Amerykanie zagłosowali 3 listopada nie tylko na Prezydenta, ale także na swoich Kongresmanów, a głosy wciąż są liczone, niemniej jednak wstępne wyniki dają w Izbie większość Demokratom), to Biden powinien wygrać. Jest to jednak mylne rozumowanie. Zajrzyjmy ponownie do 12. poprawki:

But in choosing the President, the votes shall be taken by states, the representation from each state having one vote; a quorum for this purpose shall consist of a member or members from two-thirds of the states, and a majority of all the states shall be necessary to a choice.

Otóż głosowanie na Prezydenta w Izbie Reprezentantów nie odbywa się poprzez zwyczajne głosowanie (dla Amerykanów to byłoby zbyt nudne ;)), gdzie każdy reprezentant ma jeden głos, lecz reprezentanci z każdego stanu głosują w swoim gronie i wynik tego głosowania liczy się jako jeden głos dla wygranego kandydata. Na przykład stan Kalifornia dysponuje 53 reprezentantami w Izbie. Załóżmy, że 30 z nich zagłosuje na Bidena, a 23 na Trumpa. W takim razie stan Kalifornia zagłosował na Joe Bidena i Joe Biden otrzymuje jeden głos od stanu Kalifornia.

Stan Montana natomiast, z racji swojej małej populacji, wybiera tylko jednego reprezentanta, będącego najczęściej Republikaninem. Załóżmy więc, że ten jeden reprezentant zagłosuje na Donalda Trumpa. Stan Montana zagłosował więc na Donalda Trumpa i Donald Trump otrzymuje jeden głos od tego stanu. W taki sposób głos 53 reprezentantów Kalifornii jest warty tyle samo co głos jednego reprezentanta stanu Montana :)

Stanów jest 50 (i Dystrykt Kolumbii się nie liczy, co też może być konfundujące, bo w wyborach prezydenckich mieszkańcy Dystryktu mogą normalnie głosować), a więc razem kandydaci otrzymają 50 głosów. Ile potrzebne jest do zwycięstwa? Tak jak wyżej w cytacie z 12. poprawki ("and a majority of all the states shall be necessary to a choice."), większość, czyli 26 głosów. I tu dla Bidena zaczynają się schody. Jest nieprawdopodobne, żeby tyle stanów go poparło, bo wiele z nich (chodzi o te, jak je zwą Amerykanie, "fly-over states', czyli niezbyt interesujące stany w środku Ameryki, które od wieków są czerwone w każdych wyborach.) to mało zaludnione stany w środku Ameryki, które głosują na Republikanów. Ja osobiście korzystam z przewidywań z politico.com i na podstawie ich wyników, możemy przewidzieć, że w tych stanach większość będą mieli reprezentanci Demokratów:

Washington
Oregon
California
Nevada
Arizona
New Mexico
Colorado
Hawaii
Illinois
Virginia
Maryland
Delaware
New Jersey
New York
Connecticut
Rhode Island
Massachusetts
Vermont
New Hampshire
Maine

Razem daje 20

A w tych stanach większość będą mieli Republikanie:

Alaska
Idaho
Utah
Montana
Wyoming
North Dakota
South Dakota
Nebraska
Kansas
Oklahoma
Texas
Iowa
Missouri
Arkansas
Louisiana
Wisconsin
Indiana
Ohio
Pennsylvania
West Virginia
Kentucky
Tennessee
North Carolina
South Carolina
Mississippi
Alabama
Georgia
Florida

Razem daje 28

W dwóch stanach liczba reprezentantów Demokratów i Republikanów jest, według wyników z politico.com, równa:

Minnesota
Michigan

Czy to znaczy, że gdyby Prezydenta, po raz drugi w historii Stanów Zjednoczonych (pierwszy raz był w 1824 roku), miała wybierać Izba Reprezentantów, faworytem byłby urzędujący Prezydent? Moim zdaniem tak i należy się na to przygotować (zwłaszcza ci popierający Bidena (ja też do nich należę), którzy być może będą się cieszyć z jego zwycięstwa po uzyskaniu przez niego 270 głosów elektorskich). Opisana przeze mnie sytuacja, choć mało prawdopodobna, bo wątpię, by któryś z elektorów Joe Bidena, zdając sobie przecież sprawę z konsekwencji swoich działań, celowo zagłosował na kogoś innego, jest mimo to możliwa.

Na dole ilustracja tego jak rozkładają się mandaty w Izbie Reprezentantów z każdego stanu. Na jej podstawie zrobiłem powyższe zestawienie stanów republikańskich i demokratycznych w wypadku ewentualnego wyboru Prezydenta USA przez Izbę.

#ciekawostki #usa #wybory

[izkYT]

@azen2 dodawałem kiedyś ten wpis? Ew. Kopiuj wklej od innej osoby?
Bo gdzieś to już czytałem chyba.

[JesusOfSuburbia]

@azen2: Biden będzie miał 306

[dziadeq]

@azen2: łap plusa bo widać, ze napracowane

[azen2]

@izkYT: Nie dodawałem wcześniej, bo napisałem go przed chwilą i od nikogo nie skopiowałem, więc to chyba niemożliwe, że już czytałeś

[w.....e]

@azen2: Bardzo fajny wpis. Czekamy na rozwój wypadków w takim razie.

[izkYT]

@azen2 Oki, to mój błąd. Może widziałem coś podobnego.

[urojenia_wsobne]

@azen2: myślałem że nasz d’Hondt to dzbanizm, ale usa przebija skalę i jedze full retard

[teczwy1410]

@azen2: #!$%@? #!$%@? oni tam mają te zasady, w Polsce proste, pan Władek z 12 dzieci z #!$%@? dolnego zagłosuje na pis no i pis wygrywa

[rKle]

@w2kn2e: @azen2: @dziadeq: ta w 3 minuty przeczytaliscie hahaha od wstawienia

[w.....e]

@rKle: w 6

[aidzpanwuj]

@azen2: Ciekawe, dzięki za ten wpis!

[marcel_pijak]

@azen2: O taki wykop nic nie robiłem! Dzieki. Mądrego to i warto posłuchać ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[Rybitwa]

@azen2: super wpis!

[a.....r]

@azen2: teoretycznie przy tym systemie to nawet Kanye West może jeszcze zostać prezydentem ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[witulo]

@urojenia_wsobne: Nigdy nie jedz full retard

[e.....n]

@teczwy1410: niby tak, ale przy tylu stanach wielkości całego kraju wydaje się to najbardziej sprawiedliwe. Może ci w stanach zaludnionych są bardziej poszkodowani ale chociaż ci w mniej zaludnionych mają jakiś głos. O ile dobrze ten cały proces zrozumiałem :D

[Jcdx]

@azen2: dzięki za napracowanko, fajnie i klarownie wyjaśnione.

[Sinity]

@azen2: #!$%@? #!$%@? oni tam mają te zasady, w Polsce proste, pan Władek z 12 dzieci z #!$%@? dolnego zagłosuje na pis no i pis wygrywa

@teczwy1410: Oni mają lepiej w tym zakresie: ludzie z #!$%@? (gdzie jest mała populacja stanu) mają więcej głosu od stanów o dużej populacji. Czyli to tak jak z tymi dwoma menelami i profesorem.... tyle że na odwrót. W USA jeden menel ma więcej głosu

[Sinity]

@e_ek_an: No ale ludzie ze wsi w Polsce też mają jakiś głos. Tyle że nie jest tak że wieś 10K ludzi ma równy głos co miasto 100K ludzi. A można by to, tak samo jak w USA, usprawiedliwiać: na wsi masz większy głos, bo inaczej polityków nie będzie obchodzić ta wieś!

Efekt: upgrade analogii z menelem: jeden menel ma więcej głosu niż dwóch profesorów; czasami. A czasem nawet 1menel=4prof (Wyoming vs