Wpis z mikrobloga

991 + 1 = 992

Tytuł: Proces norymberski. Trzecia Rzesza przed sądem
Autor: Joe J. Heydecker, Johannes Leeb
Gatunek: historia
Ocena: 9/10
ISBN: 9788377733363
Tłumacz: Marek Zeller
Wydawnictwo: RM
Liczba stron: 680
W obliczu postulatów "Putin do Hagi", "Norymberga dla Rosjan", książka całkiem na czasie ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Zbrodnie Trzeciej Rzeszy wychodzą poza to, co jest znane nam w historii. Można szukać pewnych punktów stycznych z innymi zbrodniami dokonanymi przez socjopatów u władzy na przestrzeni dziejów, ale akumulacja ich w okresie 1933-1945 i "uprzemysłowienie" ludobójstwa wykraczało do tej pory poza wyobraźnię. Jak to ukarać? Samo słowo "proces" i nazwa organu powołanego do przeprowadzenia procesu - "Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze" sugeruje, że odbędzie się to w ramach prawa, zamiast kciuk w góre/dół jak Kommodus w Gladiatorze. Jednak tu pojawia się problem. Otóż prawo, szczególnie w systemach bazowanych na zasadach z prawa rzymskiego (czyli cała Europa) ma pewne nienaruszalne zasady jak "lex retro non agit" (prawo nie działa wstecz), czy fundamentalna dla prawa karnego "nulla poena sine lege" . Ponadto, wówczas dominującą definicją prawa była pozytywistyczna, tj. "prawo obejmuje wyłącznie normy, które zostały ważnie ustanowione lub uznane przez kompetentny organ władzy publicznej, natomiast to, czy i jak wspomniane normy mają się do kryteriów pozaprawnych (np. przyjmowanych przez kogoś ocen moralnych), nie jest przedmiotem zainteresowania nauki prawa". Przyziemnie, zdrada małżeńska jest zła, ale nie pójdziecie za nią do więzienia, bo w kodeksie karnym, ani nigdzie indziej nie ma takiego przepisu. Naziści też działali w ramach prawa, które sami sobie ustanawiali. MTW w Norymberdze (a raczej 4 państwa go tworzące) jednak uznał, że są pewne kategorie czynów, które mimo braku istnienia w porządku prawnym danego państwa stanowią zbrodnie przeciwko rodzajowi ludzkiemu, przez co mają mandat do orzekania o karze dla niemieckich (choć np. Seyss-Inquart był Austriakiem) nazistów.

Książka jednak nie skupia się na aspektach prawnych. Jeśli ktoś jest tym zainteresowany, to bardziej niż tę pozycję, polecam wykłady prof. Matczaka z filozofii prawa, które są dostępne na youtube. To typowa książka historyczna stanowiąca spis prawie wszystkich zbrodni nazistów, oraz okoliczności procesu. Począwszy od pożaru Reichstagu, przez noc długich noży, noc kryształową, obozy koncentracyjne, morderstwa jeńców, zatapianie szalup ratowniczych, itd. Mamy bardzo dużo dialogów z rozprawy norymberskiej, gdzie konkretni naziści są przepytywani z okoliczności danych spraw. Na szczególną uwagę zwraca Hermann Goring, który był nieformalnym przywódcą oskarżonych i podtrzymywał ich "morale". Był do tego wyjątkowo ochydny i nie wykazał cienia skruchy, jak choćby Hans Frank. Wspólnym mianownikiem prawie wszystkich zeznań jest to, że oskarżeni chcieli przerzucić winę na Hitlera. Obstawiam, że zostało to uzgodnione z obrońcami, choć to wyjątkowo debilna linia obrony, ale tonący brzytwy się chwyta. Jedynym zwyciętstwem obrony była sprawa katyńska, której autorzy poświęcili dość dużo miejsca. Nie udało się w Norymberdze przypisać nazistom winy za sowiecką zbrodnię, mimo starań oskarżycieli z ZSRR.

Książkę czyta się świetnie, mimo objętości strony się połyka, narracja ma dobre tempo i jest pełna ciekawych nawiązań, czy szczegółów dodających smaczku. Serdecznie polecam!

#bookmeter #historia #3rzesza #historiabookmeter
źródło: comment_1647334879RwFm78sD8pYpObgb6tG8zB.jpg
  • 7
@cutecatboy: czego jeszcze nie napisałem we wpisie a jest b. ciekawym aspektem, to jak naziści sobie wyobrażali III Rzeszę po zwycięstwie. Szczególnie Himmler lubił sobie o tym bajać. 30 milionów słowian na rzeź z miejsca, reszta jako niewolnicy, co zrobić z np. Portugalią, jakie majątki przydzielić SS-manom. Książka czasami idzie w dygresję, ale zupełnie nie żałuję :)
Informacje nt. książki z tagu #bookmeter:

Średnia ocena z Wykopu: ★★★★★★★★★ (9.0 / 10) (1 recenzji)
Następne podsumowanie tagu: 2022-04-01 00:00 tag z historią podsumowań »
Kategoria książki: historia, archeologia, polityka
Liczba stron książki: 688

Jesteś pierwszym recenzentem tej książki tutaj :)

Podobne książki:
1\. Wypędzanie ducha Hitlera (Frederick Taylor)
2\. Wojna w eterze. Wywiad i kontrwywiad radiowy (Peter Matthews) - najnowsza recenzja usera konik_polanowy ★★★★ (7.0 / 10)