[ksanthippe]

2730 + 1 = 2731

Tytuł: Wawel. Biografia
Autor: Kamil Janicki
Gatunek: historia
Ocena: ★★★★★★★★☆☆
ISBN: 9788308076958
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Forma książki: książka
Do twórczości Kamila Janickiego jestem nastawiona niechętnie, lecz tym razem naprawdę pozytywnie się zaskoczyłam. Opowieść o dziejach Wawelu napisana jest porządnie, bez dążenia do sensacji za wszelką cenę i tabloidowych stwierdzeń, w dodatku poparta aktualnymi konsultacjami ze znawcami tematu. Wiele robi samo wydanie - naprawdę piękna szata graficzna, a w środku pełno mapek, grafik, wizualizacji i zdjęć. To świetna propozycja dla osób zainteresowanych historią Polski w ogóle - przedstawiona jest z perspektywy niezwykle istotnego symbolicznie miejsca, przez co zawiera w sobie w pigułce losy miasta i całego kraju.

Historia Wawelu rozpoczyna się oczywiście od całożercy, smoka, który miał na wzgórzu przebywać w czasach legendarnych - a kończy się na pobycie tam nazistów, w gruncie rzeczy symbolicznie także smoków. Znacząca objętość książki to czasy średniowiecza i wczesnej nowożytności, co siłą rzeczy wynika z istotności miejsca w tamtych czasach - kiedy na Wawelu rzeczywiście mieszkali królowie i książęta. Od chwili, kiedy z uwagi na interesy geopolityczne stolicę przeniesiono, Wawel znalazł się na uboczu, by zostać odkrytym, częściowo w znacznej ruinie, dopiero w końcu XIX wieku, w dobie rodzącej się świadomości narodowej. Od wieków świetności przez kompletny upadek po dzisiejsze muzea. Janicki sprawnie opisuje zmiany wyglądu zamku, jego w zasadzie nieustanne przebudowy i dostosowywanie do nowych potrzeb mieszkańców, okraszając wszystko odpowiednią dawką historii i anegdot. Sporo miejsca zawiera opis zamku renesansowego, tego najlepiej dziś znanego z uwagi na zachowaną bryłę; ukazanie pałacu królowej, pałacu króla oraz nowej części wschodniej pokazuje w dodatku, jak odmiennie wyglądał ten kompleks pałacowy w porównaniu z dziś istniejącą ofertą muzealną (ciekawie będzie wybrać się na Wawel z taką wiedzą). Z lektury można dowiedzieć się wielu ciekawostek, nie tylko o zamkowych toaletach i ich czyszczeniu, ale np. o tym, że miejsce znane powszechnie jako Kurza Stopka wcale się tak nie nazywało, a utrwalenie nazwy to wynik zwykłego błędu. Poza tym dostajemy dynamiczne opisy wielu pożarów i grabieży Wawelu przez Szwedów.

W posłowiu autor tłumaczy się, dlaczego zatrzymał narrację na 1945 roku. Można to zrozumieć, niemniej - nieco szkoda. Miło byłoby przeczytać jeszcze rozdział konfrontujący aktualne trasy zwiedzania z dawnymi realiami. I bez tego jednak książka liczy solidne 540 stron, a przypisy i bibliografia kolejne 100. Zawsze staram się przy takich lekturach wynaleźć różne babole, tym razem znalazłam ich tylko kilka i spokojnie polecam. Coś tam się znam, sto lat temu ze znajomymi wygraliśmy konkurs o Krakowie organizowany przez muzeum historyczne ( ͡~ ͜ʖ ͡°)

#bookmeter #ksiazki #czytajzwykopem #krakow #historia #historiapolski #architektura #historiasztuki #historiabookmeter