[trymvs]

Kurs łaciny #2 (r. męski 1 fugitivus-fugitivarius)

Fugitivus i fugitivarius - pierwszy to zbiegły niewolnik (niewolnik taki dokonuje w zasadzie kradzieży samego siebie na szkodę swego pana - dominus) ten drugi to nieodłączny jego "towarzysz", zawodowy łowca niewolników, zarabiający na chwytaniu i odstawianiu zbiegów do ich właścicieli.

Schwytany nieszczęśnik nie mógł liczyć na odrobinę litości. Rozpowszechnioną praktyką było oznaczanie krnąbrnych niewolników ze skłonnościami do ucieczki. Najchętniej po prostu wypalano delikwentowi na czole wyraz fugitivus ewentualnie literę f. rzadziej stosowano tatuaże i zawieszane na szyi tabliczki ołowiane.

Na świetnie zachowanym egzemplarzu takiej tabliczki widnieje napis:

Fugi; tene me; cum revocaveris me d(omino) m(eo) Zonino, accipis solidum

Uciekłem, zatrzymaj mnie, jeśli oddasz mnie memu panu Zoninusowi, otrzymasz solida.

http://archeoroma.beniculturali.it/sites/default/files/imagecache/grande/images/Collare400.jpg

Oba nasze rzeczowniki mają końcówkę-us, która w znakomitej większości przypadków wskazuje
na rodzaj męski.

Garść przykładów to servus- niewolnik, dominus - pan, lupus- wilk.

Fugitivus et fugitivarius oznacza:
Zbieg i łowca niewolników

et to najczęściej stosowany w łacinie spójnik opodwiadający polskiemu "i"

Liczbę mnogą w przypadku rzeczowników r.męskiego zakończonych na -us tworzymy przez
zamianę owej końcówki na -i

Fugitivi et fugitivarii oznacza zatem :
Zbiegowie i łowcy niewolników.

Zapewne użyte słówka wydają się wam znajome. I tak w języku angielskim mamy rzeczownik
fugitive- zbieg, ścigany

w dawnym angielskim serf niewolnik, sługa, półwolny został zapożyczony za pośrednictwem
francuskiego od naszego servus

W języku polskim dominować oznacza posiadać nad kimś władzę, wywierać na kogoś bezpośredni wpływ źródłem tego słowa są -łaciński rzeczownik dominium (własność, władza) dominus- pan i domino- panować. To ostatnie to popularna gra, której etymolgia łączy się z pewną ciekawą legendą.

Histmag- Krótka historia domina


Znamy już zatem dwa rodzaje:
rodzaj żeński Kurs łaciny 1 - genus femininum z końcówką -a

dzisiejszy rodzaj męski genus masculinum z końcówką -us

#lingualatina #trymhistoria #imperiumromanum #historia #jezykiobce