Wpis z mikrobloga

Kurs łaciny #3 (rodzaj nijaki - genus neutrum- bellum)

Bellum- wojna - trudno o słowo milsze dla rzymskiego ucha.

Pomimo toczących się niemal ciągle konfliktów codzienność legionisty nie zawsze przedstawiała się imponująco. Weźmy tak przyziemną kwestię jak zdobycie chleba. Z reguły legionista otrzymywał przedział pszenicy, którą musiał zmielić w obracanych ręcznie żarnach, a potem wypiec. Była to robota niezwykle żmudna i czasochłonna, a przecież każdy szanujący się Rzymianin stronił od podłych zajęć. Chętnie omijano ów przykry obowiązek odsprzedając przydział piekarzom w zamian za gotowy bochenek (pomimo zakazów). Z kolei zamożniejsi żołnierze nielegalnie utrzymywali prywatnych niewolników, którymi wysługiwali się w codziennych przykrych zajęciach jak noszenie ekwipunku czy wspomniane mielenie. W obozie w czasie oblężenia Numancji niewolnicy asystowali podobno legionistom w kąpieli, co nie mogło ujść uwadze słynącego z dyscypliny Scypiona.

Bellum to rzeczownik rodzaju nijakiego (genus neutrum)- z charakterystyczną końcówką –um.

Skoro poznaliśmy już wszystkie rodzaje
genus femininum
genus masculinum

kilka słów o przymiotnikach.

Weźmy za przykładBellum iustum wojna sprawiedliwa.
Jak pamiętacie przymiotnik musi zgadzać się rodzajem z rzeczownikiem który określa. Nasz przymiotnik posiada trzy rodzaje
–męski – iustus,
żeński- iusta,
nijaki- iustum.

W słownikach odnajdziecie zapis iustus,a,um. (Iustus czytamy jako Justus)

Servus iustus- sprawiedliwy niewolnik
Amica iusta- sprawiedliwa przyjaciółka
Bellum iustum-wojna sprawiedliwa

Zapewne zauważyliście, że rodzaj danego rzeczownika w jęz. łac. nie zawsze zgadza się z naszym- bellum w łacinie to rodzaj nijaki (neutrum) w języku polskim wojna ma rodzaj żeński.

Secundum bellum mundanum- druga wojna światowa.
W języku angielski mamy echa łaciny m. in. w słowach bellicose-wojowniczy czy belligerent – wrogi.

W amerykańskiej tradycji funkcjonuje wprost zaczerpnięte z łaciny określenie na epokę poprzedzającą wojnę secesyjną: antebellum.

No i wreszcie znany z praktyki międzynarodowej
casus belli- powód do wojny.

Zmieniona końcówka z bellum na belli oznacza zmianę przypadku, ale o tym już w kolejnej odsłonie.

#lingualatina #trymhistoria #imperiumromanum #jezykiobce
trymvs - Kurs łaciny #3 (rodzaj nijaki - genus neutrum- bellum)

Bellum- wojna - tr...

źródło: comment_2NV639Bns6dOJHzTHuupGFyrBL3MgOGh.jpg

Pobierz