[babisuk]

Cześć! Przed Wami kolejne wydanie #tygodnikneuropa od #neuropa, bo #neuropainformuje

W tym tygodniu od światowych wydarzeń odciągało nas przeliczanie Golców na Sasiny oraz rozważania na tematy taktyki narodowej reprezentacji. Jeśli ktoś z Was miałby ochotę nadrobić trochę treści przez weekend, to zapraszamy na selekcję najlepszych artykułów, które wpadły w nasze ręce w ubiegłym tygodniu. Znajdziesz tutaj nie tylko informacje o wydarzeniach z różnych zakątków globu, ale również publicystykę, interesujące podcasty oraz traktujące o tematach społecznych czy ekonomicznych. Spragnionych dłuższej lektury zapraszamy do sekcji long reads na końcu wpisu.

Część źródeł jest darmowa, niektóre z darmowym paywallem (konieczność zakładania konta), a niektóre z po prostu nieszczelnym ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Zapraszamy w podróż dookoła świata przez kolejne kontynenty i tematy. Neuropa będzie Twoim przewodnikiem, na którego nie zasługujesz, ale którego potrzebujesz.( ͡°( ͡° ͜ʖ( ͡° ͜ʖ ͡°)ʖ ͡°) ͡°)

Zaczniemy od nagrody specjalnej- Znalezisko Tygodnia

Polska #polska #koronawirus #ue
Na COVIDowych konferencjach premier Morawiecki opowiada o modelach tworzonych przez naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego. Nie dodaje jednak, że UW musi korzystać z bazy danych autorstwa 19-letniego Michała Rogalskiego, bo lepszej bazy państwo nie oferuje. Pod linkiem wywiad z nastoletnim autorem projektu. [[źródło]](https://tvn24.pl/premium/koronawirus-w-polsce-michal-rogalski-zbiera-dane-o-pandemii-4749854)

Sławomir Dudek, wieloletni dyrektor w MF, o pandemicznej i popandemicznej przyszłości polskiej gospodarki. [[źródło]](https://wyborcza.pl/7,155287,26482839,konflikty-swiatopogladowe-i-o-praworzadnosc-rozsadza-nasza-gospodarke.html#a=190&c=8000)

Omijanie traktatów UE, zagrożona suwerenność Polski, przymus adopcji dzieci przez związki jednopłciowe - ile jest prawdy w zarzutach Solidarnej Polski. [[źródło]](https://konkret24.tvn24.pl/polityka,112/omijanie-traktatow-ue-zagrozona-suwerennosc-polski-przymus-adopcji-dzieci-przez-zwiazki-jednoplciowe-ile-jest-prawdy-w-zarzutach-solidarnej-polski,1037975.html)

O co chodzi w powiązania praworządności z funduszami unijnymi? Stanowisko PE na temat tego czym jest praworządność i dlaczego konieczne jest powstanie kolejnych strzegących jej mechanizmów. [[źródło]](https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/eu-affairs/20201001STO88311/praworzadnosc-nowy-mechanizm-ma-chronic-budzet-i-wartosci-ue)

Europa #europa #chiny #francja #geopolityka #bialorus
Macron udzielił potężnego wywiadu dla magazynu Le Grand Continent, w którym nakreślił swoją wizję Europy jako regionu autonomicznego od Chin oraz USA i będącego liderem w dziedzinach edukacji, zdrowia, cyfryzacji oraz zielonej energii. [[Treść wywiadu w j.polskim]](https://legrandcontinent.eu/pl/2020/11/16/macron/) oraz [[omówienie]](https://www.aa.com.tr/en/europe/macron-sees-in-europe-a-community-of-destiny/2046084))

W niedzielnych (15.11) wyborach prezydenckich w Mołdawii wygrała pro-zachodnia Maia Sandu. Jak do tego doszło i do czego to zwycięstwo może prowadzić. Analiza OSW [[źródło]](https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2020-11-16/maia-sandu-zwyciezczynia-wyborow-prezydenckich-w-moldawii)

Mimo że dla niektórych Trump dalej ma szanse, to konkurencja o kształt polityki zagranicznej Joe Bidena trwa. Wspólny tekst MSZ Francji i Niemiec o tym, że Stany Zjednoczone i Europa potrzebują transatlancykiego "New Dealu". [[źródło]](https://www.washingtonpost.com/opinions/2020/11/16/german-french-foreign-ministers-joe-biden-transatlantic-unity/)

Duńska prasa oskarża NSA, amerykańską agencję wywiadowczą, o szpiegowanie ichniego MSZ, MON, firmy Terma oraz innych europejskich dostawców broni przy okazji duńskiego przetargu stulecia o pozyskanie 27 myśliwców wielozadaniowych. [[źródło]](https://www.thedrive.com/the-war-zone/37668/nsa-spied-on-denmark-as-it-chose-its-future-fighter-aircraft-report)

Lucas Guttenbrg, kierujący Jacques Delors Centre, niemiecko-francuskim think-tankiem zajmującym się przyszłością Europy, o reformie Europejskiego Mechanizmu Stabilności. Szczególnie ciekawa lektura przy groźbie polsko-węgierskiego weta. [[źródło]](https://www.delorscentre.eu/en/publications/detail/publication/time-to-come-home)

Po sierpniowych wyborach, Białoruś ogarnęła fala potężnych protestów. I choć ciszej o nich w mediach to protesty nadal trwają, a represje przybierają na sile. Dzisiaj polecamy audycję mówiącą, na czym Łukaszenko oparł swoją władzę w godzinie próby, a także szerszą analizę sytuacji na Białorusi oraz wyzwań stojących przed białoruską opozycją w walce z reżimem Łukaszenki.[[audycja]](https://www.new.org.pl/#803,bialoruski_system_wladzy) oraz [[analiza]](https://cepa.org/belarus-future-3/)

Bliski i środkowy Wschód #bliskiwschod #terroryzm #iran #afganistan
Sytuacja epidemiologiczna w Iranie jest poważna. Wynika ona z późnych reakcji, braku przejrzystości, błędów w zarządzaniu oraz wstrzymywania się z lockdownem. To ostatnie jest powodowe słabym stanem gospodarki wynikającym z sankcji USA. [[źródło]](https://www.rferl.org/a/three-story-graves-iran-struggles-to-cope-with-raging-coronavirus-pandemic/30945118.html)

New York Times donosi, że nr 2 Al-Kaidy został zabity w Iranie. Miał tego dokonać Izraelski agent. Co może w tym najciekawsze, żądna z zainteresowanych stron - Al-Kaida, Iran, Izrael i USA - nie przyznaje publicznie, że do tego doszło. [[źródło]](https://www.nytimes.com/2020/11/13/world/middleeast/al-masri-abdullah-qaeda-dead.html)

Australijskie siły specjalne dopuściły się 39 morderstw na Afgańskich cywilach - takie są ustalenia śledczych, które wstrząsnęły Austrailią, jak i całym światem. Morderstwa miały być częścią rytuału pierwszej krwi dla młodych żołnierzy. Sprawców oraz inspiratorów czekają teraz procesy o zbrodnie wojenne. [[źródło]](https://www.theguardian.com/australia-news/2020/nov/19/australian-special-forces-involved-in-of-39-afghan-civilians-war-crimes-report-alleges)

Azja #azja #rosja #indopacyfik
Ekspansywne i destrukcyjne dla ekosystemu rybołówstwo Chin przyciąga ostatnio uwagę świata. LA Times poświęca działaniom Chin przeciw rybakom z Wietnamu oraz Filipin i ich ekspansji na morzu Południowo Chińskim czwarty z serii artykułów o wpływie mocarstwowych działań Chin na inne państwa oraz życie ich mieszkańców.. [[źródło]](https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-11-12/china-attacks-fishing-boats-in-conquest-of-south-china-sea)


Równoczesne kryzysy na Białorusi, w Górskim Karabachu i Kirgistanie wymuszają od Rosji dojrzalszego podejścia do swoich sąsiadów. Dmitri Trenin, dyrektor think-tanku Carnagie Moscow Center, wskazuje, jak wygląda odrzucanie imperialnej przeszłości. [[źródło]](https://carnegie.ru/commentary/83208)

Quad na morzu - czyli manewry wojskowe marynarek USA, Indii, Australii i Japonii na Oceanie Indyjskim. Powodem bliższej współpracy jest rosnąca siła morska Chin. [[źródło]](https://www.economist.com/international/2020/11/17/naval-drills-in-the-indian-ocean-give-bite-to-the-anti-china-quad?utm_campaign=editorial-social&utm_medium=social-organic&utm_source=twitter)


Afryka #afryka #etiopia #nigeria
Konflikt w Etiopii ciągle trwa - setki zmarłych, tysiące wypędzonych, wizja setek tysięcy uchodźców. Krótkie materiał video od Guardiana na temat kryzysu w Etiopii, o którym już pisaliśmy we wcześniejszych numerach. [[źródło]](https://www.theguardian.com/world/video/2020/nov/19/why-is-ethiopia-facing-civil-war-video-explainer)

Na domiar złego, Róg Afryki, gdzie życie niemałej części populacji zależy od rolnictwa i jakości zbiorów, zmaga się z najgorszą od lat plagą szarańczy. [[źródło]](https://www.bbc.com/news/world-africa-50345204)

W wyniku działalności Boko Haram kilka tysięcy ludzi została przesiedlonych w północnej Nigerii. Tam, gdzie znikają ludzie, pojawia się natura - w tym przypadku najbardziej znaczące są słonie. Niszczą one opuszczone tymczasowo przez ludzi uprawy. Czy regionowi grozi głód? [[źródło]](https://www.theguardian.com/world/2020/nov/09/elephants-roaming-land-emptied-by-insurgency)

Ameryki #usa #klimat #peru
Peru ma trzeciego prezydenta, w ciągu tygodnia. Na wskutek protestów, pełniący obowiązki prezydenta, były przewodniczący peruwiańskiego parlamentu, zrezygnował ze stanowiska po 5 dniach urzędowania. Ale to jest tylko objaw problemów sceny politycznej w Peru, a nie ich powód. [[źródło]](https://www.americasquarterly.org/article/perus-problem-is-bigger-than-not-having-a-president/) [[źródło 2]]( https://www.dw.com/en/peru-swears-in-third-president-in-a-week-amid-political-upheaval/a-55641457)

Rok 2020 to rekordowy sezon cyklonów na północnym Atlantyku. Szczególnie dotknięta jest Ameryka Środkowa. 2 tygodnie po cyklonie Eta cyklon Iota nawiedza z katastrofalnymi skutkami Honduras. [[źródło]](https://www.theguardian.com/world/2020/nov/19/this-was-worse-than-eta-hurricane-iota-brings-repeat-destruction-to-honduras)

W tradycyjnie republikańskim stanie Arizona przegłosowano deklarację dostawców energii o neutralności klimatycznej do 2050 r.[[źródło]](https://www.scientificamerican.com/article/with-gop-support-arizona-mandates-cleaner-energy/)

Ekonomia #ekonomia
Podatek węglowy - jak go skonstruować i co jeszcze trzeba zrobić, by przeciwdziałać katastrofie klimatycznej. [[źródło]](http://bostonreview.net/science-nature-politics/matto-mildenberger-leah-c-stokes-trouble-carbon-pricing)

Nauka i Technologia #nauka #technologia
Motherboard, serwis prowadzony przez VICE, opisuje, jak amerykańskie wojsko pozyskuje dane lokalizacyjne od niewinnych aplikacji służących muzułmanom do modlitw, randkowania czy majsterkowania. [[źródło]](https://www.vice.com/amp/en/article/jgqm5x/us-military-location-data-xmode-locate-x)

Czym są cząstki elementarne? Popularnonaukowy i rzetelny Quanta Magazine poświęcił tekst historii dotyczącej odpowiedzi na to pytanie.[[źródło]](https://www.quantamagazine.org/what-is-a-particle-20201112/)

Idee #idee #sekularyzacja
Numer Kultury Liberalnej poświęcony rozważaniom, czy PiS przyśpieszy sekularyzację Polski. [[źródło]](https://kulturaliberalna.pl/2020/11/17/czy-pis-przyspieszy-sekularyzacje-polski/)

Demokracje muszą współpracować, by przeciwstawić się autokratycznym Chinom w sferze techonologicznej. Długi artykuł w Economist na temat wyzwania jakie stawia Zachodowi rosnąca technologiczna potęga Chin oraz tego jakie działania są konieczne, by się jej przeciwstawić.[[źródło]](https://www.economist.com/briefing/2020/11/19/democracies-must-team-up-to-take-on-china-in-the-technosphere)

Long Reads oraz słuchowiska #longreads #dzialzagraniczny #olejpalmowy #reportaz
Słyszeliście, że w Indiach od prawie 100 lat działa organizacja wzorująca się na niemieckiej parti nazistowskiej? A o tym, że obecny premier jest z nią powiązany? A o pogromach jakie tam mają miejsce? Nic straconego - zapraszamy do lektury. [[źródło]](https://www.theguardian.com/world/2020/feb/20/hindu-supremacists-nationalism-tearing-india-apart-modi-bjp-rss-jnu-attacks)

"Trzeba biec ile sił, żeby utrzymać się w tym samym miejscu" powtarzała Alicji Czerwona Królowa z Po drugiej stronie Lustra i co tam Alicja znalazła? Przemiany społeczne w Chinach postawiły przed tym problemem dziesiątki milionów ludzi, czyli wywiad z Xiang Bao, profesorem Uniwersytetu Oxfordzkiego, o nowym modnym słowie: inwolucji. [[źródło]](https://www.sixthtone.com/news/1006391/how-one-obscure-word-captures-urban-chinas-unhappiness)

Jakie powinny być relacje Europy z Chinami? Rywalizacja czy kontrakty? Gdzie w tym wszystkim relacje transatlantyckie? Podcast Center for European Reform, think-tanku z siedzibą w Londynie, o tym, jakie relacje powinniśmy ukształtować [[audycja]](https://soundcloud.com/cer_london/ditchley-eu-china-approach)

O wysokim koszcie ekologicznym oleju palmowego słyszymy od dawna - wypalanie całych połaci lasów, niszczenie siedlisk orangutanów. Pozyskanie oleju palmowego to też często przerażające historie mieszkańców regionu oraz pracowników sektora. Polecam serdecznie reportaż o ludzkim koszcie pozyskiwania oleju palmowego. https://apnews.com/article/palm-oil-abuse-investigation-cosmetics-2a209d60c42bf0e8fcc6f8ea6daa11c7

W zeszłym tygodniu ayahuasca, a w tym zielona śmierć... #narkotykizawszespoko
Meksyk właśnie legalizuje marihuanę. Tak, ten sam kraj, który jest słynny z narcos, i który dał używce tę nazwę. I będzie trzecim państwem państwem na świecie, które tego dokonało (pierwszym był skromny Urugwaj).O południowoamerykańskiej historii narkotyku, jego legalizacji, obecności w muzyce sprzed wieków oraz na co to komu - niezawodny Dział Zagraniczny w najnowszym odcinku podcastu [[audycja]](https://www.dzialzagraniczny.pl/2020/11/jak-ameryka-lacinska-legalizuje-marihuane-dzial-zagraniczny-podcast-odcinek-solowy017/)

#gruparatowaniapoziomu #publicystyka #radiowolnaneuropa #НевроИзвестия

[N.....t]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[N.....t]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[N.....t]

Wołam plusujących:

https://www.wykop.pl/wpis/49846391/jesli-chcesz-byc-wolany-do-znalezisk-o-ciekawostka/


Być może zainteresuje Was znalezisko:
https://www.wykop.pl/link/5810947/czesc-przed-wami-kolejne-wydanie/

[C.....s]

@Neubert:

Cześć

Zjeżdżaj

[elf_pszeniczny]

@babisuk: to już cały tydzień minął? ( ͡° ʖ̯ ͡°)

[BRTM]

Czym są cząstki elementarne? Popularnonaukowy i rzetelny Quanta Magazine poświęcił tekst historii dotyczącej odpowiedzi na to pytanie.

@babisuk: Akurat po dziesięciu latach odświeżam sobie "Boską cząstkę".

[mucher]

@babisuk: Brakuje w temacie Chin i APAC info o ultimatum dla Australijczyków

https://www.smh.com.au/world/asia/if-you-make-china-the-enemy-china-will-be-the-enemy-beijing-s-fresh-threat-to-australia-20201118-p56fqs.html?utm_medium=Social&utm_source=Twitter#Echobox=1605683701