[Wiggum89]

Pacyfikacja Wawrzyszewa

Wawrzyszew – obecnie osiedle warszawskiej dzielnicy Bielany – stanowił latem 1944 odrębną osadę. W jej pobliżu znajdowało się silnie obsadzone przez Niemców lotnisko bielańskie. W nocy z 1 na 2 sierpnia 1944 oddziały partyzanckie Armii Krajowej z Kampinosu zaatakowały lotnisko, lecz po zaciętej walce zostały odparte tracąc 29 zabitych i 45 rannych. Jednocześnie w okolicach Bielan znalazły się, przejściowo wycofane z Warszawy, główne siły Obwodu II AK „Żoliborz”. Walki prowadzone w pierwszych dniach powstania częściowo objęły również Wawrzyszew, choć na terenie samej osady nie toczono ich zbyt energicznie.

3 sierpnia w godzinach przedpołudniowych Niemcy zaatakowali pozycje żoliborskich powstańców na Bielanach. Za cenę poważnych strat polskim żołnierzom udało się odeprzeć atak.

W tej sytuacji Niemcy postanowili zemścić się na cywilnej ludności Wawrzyszewa. Jeszcze tego samego dnia do osady wtargnęli niemieccy żołnierze – według zeznań świadków należący do formacji SS. Zabudowania Wawrzyszewa obrzucano granatami i podpalano, a ich mieszkańców wypędzano. Osoby stawiające opór lub ociągające się z opuszczeniem domu zabijano na miejscu.

Ponadto kilkunastu mężczyzn zostało zamordowanych strzałami w tył głowy. Od niemieckich kul i granatów, a także w podpalonych domach, zginęło łącznie ponad 30 mieszkańców Wawrzyszewa – w tym kobiety i dzieci. Samą osadę częściowo spalono – ucierpiał zwłaszcza tzw. Wawrzyszew Stary (przedłużenie ul. Żeromskiego). Ocalałych mieszkańców Niemcy wysiedlili.

#drugawojnaswiatowa #historia #zbrodnie #warszawa