Wpis z mikrobloga

Ostatnia walka o wolność, będąca właściwie tylko negacją niewoli w przeciętnych swoich

przedstawicielach, skończyła się klęską. Po niej zapanowała negacja walki, a więc negacja negacji,

wspierająca się hasłami pracy ekonomicznej itp., nie mającymi nic wspólnego z szerszą myślą

narodową. Ale naród współczesny, zwłaszcza zaś naród, podlegający tak szybkiej jak nasz

przeróbce wewnętrznej, nie może długo żyć bez aspiracji, bez myśli przewodniej, przyświecającej

wszystkim jego pracom i walkom, bo warunki polityczne do nieustannej walki w takiej lub innej

postaci nas zmuszają. Hasła patriotyczne musiały znów się odezwać, gromadząc koło siebie

narastające społeczeństwu nowe, lepsze siły...

Hasła te z początku były znów tylko negacją ucisku i niewoli: łączyło się z nimi wprawdzie

nawoływanie do pracy wśród ludu, ale pracę tę bądź pojmowano wyłącznie, jako przygotowywanie

armii do walki o niepodległość, bądź też traktowano je bez związku ze sprawą narodową, idąc

niewolniczo za hasłami kosmopolitycznymi socjalizmu, przynoszonymi z zewnątrz. W nielicznych

tylko mózgach uświadamiała się myśl twórczej pracy narodowej, pracy dla narodowej kultury

przez pomnożenie uczestników kulturalnego życia polskiego, przez wprowadzenie w nie nowych

pierwiastków ludowych. Z tych zaczątków jął się tworzyć nowy kierunek narodowy, nowy

patriotyzm, stopniowo rozwijający program szerokiej pracy i walki narodowej, mający również

doprowadzić do pozbycia się niewoli, do zdobycia niepodległości; niepodległość państwowa

wszakże nie jest tu traktowana jako cel ostateczny, ale jako środek, jako najważniejszy warunek

szerokiego narodowego rozwoju.

Przedmiotem tego patriotyzmu, albo ściślej mówiąc nacjonalizmu, nie jest pewien zbiór

swobód, które dawniej ojczyzną nazywano, ale sam naród, jako żywy organizm społeczny, mający

swą na podstawie rasowej i historycznej rozwiniętą odrębność duchową, swą kulturę, swe potrzeby

do języka, kultury, tradycji, na odczuciu potrzeb narodu jako całości, na zespoleniu się z jego

interesami. Jego rola nie kończy się z bliższą lub dalszą chwilą odzyskania niepodległości – ta jest

dla niego jedynie etapem, poza którym praca i walka trwa dalej, posiłkując się nowymi

narzędziami, nową bronią. Jednostka tu nie występuje, jako walcząca o wolność jedynie –

głównym jej celem jest rozszerzenie zakresu narodowego życia, pomnożenie materialnego i

duchowego dobra narodu, zdobycie dla tej całości społecznej, do której należy, możliwie

wysokiego stanowiska w szeregu ludów.

W tym nowoczesnym pojmowaniu patriotyzmu zmienia się całkowicie stosunek jednostki

do narodu. Polega on na ścisłym związku jednostki ze swym społeczeństwem, na traktowaniu

wszystkich jego spraw i interesów, jako swoje, bez względu na to, czy osobiście są one nam

bliskie, na odczuwaniu jego krzywd nie tylko tam, gdzie nam one osobiście dolegają. Patriotyzm

ten nie tylko obowiązuje do określonego stanowiska względem rządów zaborczych, względem

ciemięzców narodu, ale nakazuje bronić dobra narodowego od uszczerbku przeciw wszystkim,

którzy na nie czynią zamachy; zajmuje odporne stanowisko względem uroszczeń ruskich lub

litewskich, przeciwdziała usiłowaniom rozkładowym żydowskim; zachowuje się wrogo względem

kierunków, starających się interesom klasowym, kastowym, wyznaniowym dać przewagę nad

narodowymi; równolegle zaś przejawiać się musi w pracy twórczej, podnoszącej wartość narodu

na wszystkich polach, przede wszystkim w pracy około zdobycia nowych sił narodowych przez

wciągnięcie w sferę narodowego życia tych warstw, które w nim dotychczas udziału nie brały,

około podniesienia wartości i wytwórczości narodu na polu ekonomicznym, cywilizacyjnym, około

pomnożenia sił jego umysłowych, podniesienia poziomu moralnego itd. Wnosi on ze sobą

poniekąd nową etykę, etykę obywatelskiego czynu, zwalczając wszelkie kierunki pseudoetyczne,

polegające na negacji zła bez czynienia dobra, na doskonaleniu siebie w bezczynności, na

uprawianiu łatwej moralności względem dalekich, obcych narodów przy niemoralnym stanowisku

względem własnego itd.

Przeciw temu nowoczesnemu patriotyzmowi, czyli nacjonalizmowi, od chwili jego

silniejszego zaznaczenia się w naszym życiu politycznym, podnoszą się głosy protestu, mające

najróżnorodniejsze źródła.

Roman DMowski, Myśli nowoczesnego Polaka, 1902


#narodowcy #nacjonalizm #patriotyzm #ruchnarodowy #marszniepodleglosci #4konserwy #polityka #neuropa #publicystyka #myslnarodowa
Pobierz TenebrosuS - > Ostatnia walka o wolność, będąca właściwie tylko negacją niewoli w prz...
źródło: comment_LBYMAFRVSGm9OLd4yBgNRSuQyhqan0vk.jpg
  • 2