Wpis z mikrobloga

Kolejna część bałkańskich przygód. Dziś znów historycznie.

Miejsce w którym zostawiliśmy rzeczy, już poprzedniej nocy sprawiało niezwykłe wrażenie. Minęliśmy kilka tonących w półmroku dziwnych budynków, które otaczały promieniście wielką wieżę. W połowie jej wysokości widniał zarys betonowej sześcioramiennej gwiazdy. Gdy wtedy przechodziliśmy obok, Milan rzucił coś o mieszkaniach socjalnych i ,,ciężkiej przeszłości” tego miejsca. Mimo to, nie mieliśmy pojęcia, że mieszkanie w którym wczoraj graliśmy na gitarach i piliśmy piwo, znajduje się na terenie byłego obozu koncentracyjnego ,,Sajmište”.

W tym obozie, jak doczytaliśmy później, niemieccy naziści zamordowali prawie 48 000 ludzi, w tym głównie Serbów, Żydów i Cyganów. Gdy Milan opowiedział nam o tym, byliśmy mocno zaskoczeni i trochę opadły nam noski. Strasznie dziwnym, wydał nam się fakt tak potężnego założenia architektonicznego(różowy - architekt), którego historyczną całość zobaczyliśmy na zdjęciu. (Podniszczone zdjęcie przyczepione było do ściany lokalnego sklepiku). Owe założenie wydało się strasznie potężne i rozbudowane jak na tymczasowy obóz zagłady. Po sprawdzeniu, okazało się, że super-modernistyczne budynki ze zdjęcia, różnią się od baraków znanych nam z Auschwitz-Birkenau, ponieważ powstały jako centrum wystawiennicze w 1937 roku!

Pawilony z Jugosławii, a także Włoch, Rumunii, Czechosłowacji, Węgier, Turcji i Niemiec (!) prezentowały wtedy zdobycze techniki i designu. Centralna wieża (obsługiwana przez Philips'a, 1938) transmitowała pierwsze na wschodzie Europy programy telewizyjne. W tym samym roku czechosłowacka Skoda postawiła na expo 74-metrową wieżę (najwyższą w Europie!) do skoków spadochronowych (ćwiczyła na niej 25-letnia Katarina Matanović zanim została pierwszą paralotniarką w Jugosławii) Dużo się tam działo pod względem rozwoju, ale plany dalszej rozbudowy przerwała niestety II WŚ.

Po tych rewelacjach ruszyliśmy w miasto. Popsuty humor zaczął nam się powoli poprawiać. W końcu był z nami dalej Alex, który zarażony brutalistyczną pasją ciągnął nas i zachęcał aby zobaczyć ,,wszystkie cuda Tity" i zjeść tone pljeskavicy. W jego towarzystwie trzeba było się bardzo postarać aby pozostać smutnym.

-Historia obozu została przedstawiona w filmie dokumentalnym: http://www.filmweb.pl/film/Sajmi%C5%A1te+%E2%80%93+historia+obozu-2008-595446
-Obóz koncentracyjny na wiki:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sajmi%C5%A1te_(KL)
-Strona historyczna o obozie:
https://www.open.ac.uk/socialsciences/semlin/en/remembering-semlin.php
-Artykuł o drodze od expo do obozu na blogu:
http://www.recentering-periphery.org/stare-sajmiste/

#podrozujzwykopem #balkany #zasiedmiomagorami #architektura #tworczoscwlasna #iiwojnaswiatowa i wyjątkowo #gruparatowaniapoziomu #historia
Pobierz
źródło: comment_Rjpgrhp5ZBAZRuSFBQxCNj76BOwL56Qu.jpg
  • 2