[RodionRaskolnikov]

Długie zakończenie ewangelii Marka
Wczoraj sobie czytałem o takiej biblijnej ciekawostce. Otóż wątpliwe jest kanoniczne zakończenie ewangelii według św. Marka, zdaniem większości ekspertów ewangelia ta oryginalnie kończy się na 16:8, a to co dalej się w niej znajduje (w naszych bibliach) zostało do niej później dopisane, najstarsze znane manuskrypty nie posiadają ,,zakończenia'' ewangelii Marka, ojcowie kościoła z III i IV wieku też wygląda na to że nie znają tych fragmentów, a co więcej styl w jakim owe zakończenie napisano, nie pasuje do reszty ewangelii. Wszystko to może wskazywać na to że Mk 16:9+ to fałszerstwo, choć zdaniem katolickich biblistów i tak zostało spisane przez kogoś kto bazował na tradycji więc nie jest to fragment biblii bezwartościowy.

Ale żeby nie było tak kolorowo i żebyście nie zaczęli wycinać ze swoich biblii tych stron, są głosy broniące tzw. długiego zakończenia Marka, bo pojawia się ono w nieco późniejszych wersjach, ale za to bardzo licznie (co samo w sobie o niczym nie świadczy bo po prostu falsyfikat mógł być już licznie kopiowany), Justyn Męczennik i Ireneusz którzy żyli w II wieku już znają ten fragment i cytują go, a co istotne oryginalny autor ew. Marka raczej nie skończył jej na 16:8 ponieważ ostatnie słowo jakie pada w tym wersecie to γαρ (bowiem) i nie wygląda to gramatycznie na zakończenie. Ba ponoć nawet w tych starszych tekstach często w miejscu gdzie powinno być kanoniczne zakończenie, pojawia się dłuższa luka, jakby skryba wiedział że coś tam powinno jeszcze być, ale nie miał do tego dostępu.

Ostatecznie można spokojnie stwierdzić, że prawdopodobnie oryginał 16:9+ istniał, ale nie taki jak jest w kanonicznej biblii, prawdopodobnie zaginął (pandemia może była i akurat papieru zabrakło) i uczeń/późniejszy edytor z pamięci lub na postawie ustnej tradycji parafrazował ten fragment i stąd pojawiło się dziwne nie pasujące zakończenie, albo ten mistyczny uczeń/edytor uznał z jakiegoś powodu że jego zakończenie jest fajniejsze niż to które pierwotnie tam było.

Warto też zwrócić uwagę że istnieje inna krótsza wersja tego zakończenia, która pojawia się tylko w Codex Bobbiensis, a nawet istnieje jeden egzemplarz który zawiera i krótkie i długie zakończenie. Wygląda na to że ,,oryginalny'' autor nie spisał 16:9+ w taki sposób w jaki się do dziś zachował, ale za to powszechnie wiadome było że w jakiś sposób te fragmenty istniały i następni edytorzy podejmowali próby w miarę wiernego odtworzenia zaginionych elementów, tak oto w naszych bibliach znalazło się długie zakończenie ewangelii według św. Marka
#biblia #mirkokatole #kosciol #chrzescijanstwo #ewangelia #katolicyzm

[prezes_internetu]

@RodionRaskolnikov aż zasiądę zaraz i poczytam