[fullversion]

Pozwolę kontynuować sobie serię wpisów, w związku z kolejną rocznicą najstarszego, nieprzerwanie działającego Klubu Sportowego w Polsce:

źródło: Rocznik Polskiego Związku Piłki Nożnej. Pięciolecie PZPN (1919-1924), Kraków 1925

[...] zapał ten wygasłby z pewnością, gdyby na terenie krakowskim nie zjawił się w samą porę, po śmierci Dra Jordana w r. 1907 nowy opiekun footballu. Był nim Dr. Tadeusz Konczyński, znany literat przybyły wówczas z Anglji.
Jego tylko zasługą jest, że ruch footballowy w Krakowie przybrał racjonalny kierunek. Dzięki finansowemu poparciu Dra Konczyńskiego, kluby uzyskały kostjumy i obuwie sportowe, potrzebne do gry w piłkę. On to zorganizował w roku 1906 wielki turniej, w którym brało udział 16 drużyn. Zwycięstwo odnieśli "Biało-Czerwoni", zwani także Mazur, na drugim miejscu był Akademicki Klub Sportowy "Cracovia" - dalej "Czerwoni" i "Wisła".

[...] lecz dopiero rok 1910 i 1911 przynosi zasadnicze zmiany, mające doniosłe znaczenie dla zaprowadzenia pewnego ładu i porządki wśród naszych klubów.
Opatrznościowy niemal dla Cracovii, jej prezes, ś.p. Stanisław Kopernicki - aczkolwiek w sporcie zupełnu "homo novus", zorjentował się w lot w sytuacji i przeprowadził na Walnem Zgromadzeniu K.S. Cracovia w dniu 10. lutego 1910 r. uchwałę, mocą której klub ten przystąpił do Austrjackiego Związku Footbalowego.
Uchwała powyższa w skutkach swych okazała się trafną, gdyż po pierwsze pociągnęła za sobą do tego kroku inne kluby polskie i dała możność naszym towarzystwom spotykania się z klubami austrjackimi, jak i zagranicznymi.
Krok ten był tem trudniejszy, że spotkał się zrazu z potępieniem ze strony pewnej części opinii publicznej, która dopatrywała się w nim postępku niepatrjotycznego.

Gdy zaś jeden z klubów krakowskich zamienił podobnie, jak i czeski "Svaz" przynależność nie do "Federation Internationale de Fotball Assotiation", lecz do secesji tegoż, "Union Internationale" nastąpiło pewne zamącenie opinji publicznej, nieorientującej się, rzecz jasna w sytuacji.
Celem uniknięcia tarć narodowościowych przystąpił Austrjacki Związek Footballowy do przeobrażenia się w organizację naczelną, w skład której wchodziłyby Związki krajowe i do tej pracy zaprosił Cracovię, jako najstarszy klub polski w "Verbandzie".
Skutkiem prac przygotowawczych Cracovii odbyło się dnia 25. czerwca 1911 we Lwowie posiedzenie prezesów i delegatów klubów, należących do Austrjackiego Związku, a mianowicie: I. L.K.S. Czarni, L.K.S. Pogoń, K.S. Cracovia i Robotniczego Klubu Sportowego w Krakowie.
W ten sposób założono podwaliny pod budowę Związki Polskiego Piłki Noznej (Z.P.P.N.) w byłym zaborze austrjackim.

[...] Dzięki przystąpieniu klubów polskich do Związku Austrjackiego, a później dzięki zorganizowaniu Związku własnego, mogły kluby polskie wejść w ścisły kontakt z klubami zagranicznymi, co znów przyczyniło się do olbrzymiej mierze nie tylko do podniesienia się formy naszych piłkarzy, lecz do zainteresowania się tym sportem szerokich warstw publiczności, która uczęszczając licznie na matche footballowe, umożliwiła klubom także rozwój materjalny.
Prasa codzienna nie mogła zostać głucha na tak nagły i szybki rozwój sportu - siłą faktu musiała się sportem footballowym zainteresować i informować opinję publiczną.

[...] Zorganizowany w ten sposób Związek wprowadził porządek i dyscyplinę do footballu małopolskiego i już w r. 1913 zdołał przeprowadzić rozgrywki o mostrzostwo Galicji czterech klubów pierwszoklasowych, do której to klasy należała Cracovia od r. 1911, zaś Czarni, Pogoń i Wisła od r. 1912. Mistrzostwo za rok 1913 zdobyła drużyna Cracovii.

Obok wymienionych drużyn pierwszoklasowych, należą wówczas do Związku kluby drugiej klasy a to Rob. Klub Sportowy, A.Z.S., K.S. Polonia, K.S. Krakus w Krakowie, Lwoski Rob. K.S. Lwowia, K.S. Lechja i K.S. Sparta we Lwowie.
Z końcem roku 1913 przystępuje do Związku cały szereg klubów, rozsianych po miastach małopolski, jak K.S. San w Przemyślu, Tarnovia, K.S. Czarni Jasło, K.S. Rewera w Stanisławowie, K.S. Pogoń w Stryju i wiele innych.

Znamiennym jest, że krakowska Makkabi nie chciała podlegać ZPPN, przenosząc bezpośrednią przynależność wprost do "Verbandu".

___________

źródło: Przegląd Sportowy nr 21 z 1921

W tym okresie czasu zaczyna Wisła rozgrywać matche z drużynami czeskimi, które ówcześnie zaliczano do pierwszych na kontynencie. [...]
Zawodami tymi zerwała Wisła swoją dotąd lojalną przynależność do Austriackiego Związku footballowego i z końcem 1910r. przystąpiła do Union International Football Association”, a tem samem od tej pory weszła w bliższe stosunki z Czeskim Związkiem footballowym.

__________

z protokołu I Walnego Zgromadzenia KS Cracovia, 19 lutego 1910:

Walne Zgromadzenie uchwala zgłosić przystąpienie KS „Cracovia” do Austryackiego Związku Footballowego.
W umotywowaniu wniosku przedstawił p. Miller, iż położenie geograficzne Krakowa, dalej trudność sprowadzania drużyn czeskich z powodu wygórowanych warunków, jakie te kluby stawiają i bojkot jaki groziłby Klubowi, gdyby ten nie przystąpił do międzynarodowej federacji zmuszają dotychczasowy Zarząd do postawienia takiego wniosku, tembardziej, że organizacya Austr. Zw. Foot. zmieni się na szereg organizacyi krajowych względnie narodowych.

__

KOMENTARZ:

Cracovia i inne kluby polskie wstępując do ÖFV wymogły przekształcenie go w federację narodowych związków piłkarskich.
Powstanie krajowych związków ogłoszono w kwietniu 1910 (a więc już w dwa miesiące po akcesie Cracovii), a pierwsze statuty krajowych związków były gotowe w listopadzie 1910.

Intensywne starania i negocjacje między zainteresowanymi stronami doprowadziły w 1911 do przekształcenia ÖFV w federację grupującą pięć związków z następujących krajów: Czechy, Dolna Austria, Galicja, Morawy-Śląsk, kraje alpejskie.

___

Uchwalona przez FIFA zasada jedno państwo - jeden związek postawiła za burtą kilka organizacji, które nie pogodziły się z tą regułą.
Założyły one własną federację o nazwie Międzynarodowa Amatorska Unia Piłki Nożnej (Union International Amateur de Football Association - UIAFA). Była to organizacja słaba liczebnie. W jej skład wchodzili amatorski związek angielski, jeden z francuskich związków i Czeski Związek Piłkarski ČSF oraz amatorskie związki z Belgii, Szwajcarii i Hiszpanii. FIFA na powstanie konkurencyjnej federacji zareagowała bojkotem zakazując gry z wszystkimi klubami zrzeszanymi przez UIAFA. Bojkot obejmował też wszystkie kluby ów zakaz łamiące.
Na terenie Austro-Węgier początkowo zakaz ten nie był przesadnie przestrzegany. ÖFV patrzyła na niego przez palce i udzielała zezwolenia klubom na grę z Czechami. W 1910 Cracovia grała 6-krotnie, a Wisła Kraków 5-krotnie z czeskimi klubami. Na jesieni 1910 Wisła zagrała jednak kolejne trzy mecze tym razem bez zgody, a w jednym przypadku wyraźnie mimo zakazu gry. Za łamanie bojkotu w listopadzie ÖFV zawiesił Wisłę w prawach członka, a ta odpowiedziała wystąpieniem z ÖFV i struktur FIFA. Dla polskich klubów oznaczało to zakaz gry z Wisłą.

"Wobec karności w międzynarodowej oragnizacyi piłki nożnej, kluby galicyjskie muszą na razie poddać się zakazowi Związku, pod grozą, że one z kolei byłyby wykluczone ze Związku, a zatem odcięte od całego ruchu footballowego we wszystkich krajach" napisano w cytowanym wyżej "Czasie". Na nic zdała się prośba Cracovii o rozegranie derbów z Wisłą, nie doszedł do skutku także zapowiadany wcześniej mecz Wisły we lwowskim turnieju.
Na wiosnę sytuacja Wisły stawała się coraz bardziej beznadziejna. Nie mogła sprowadzić rywali z Austrii, Węgier, Niemiec, nie mogła grać z liczącymi się polskimi klubami. Grywała ona mecze tylko z klubami czeskimi oraz słabymi świeżo powstałymi drużynami krakowskimi. Oznaczało to małe wpływy ze sprzedaży biletów i kłopoty finansowe dla Wisły. W maju 1911 udało się jej na jeden mecz sprowadzić szkocki klub Aberdeen, jednak szkocki związek musiał za złamanie bojkotu przepraszać na kongresie FIFA i stało się jasne, że nie uda się sprowadzić następnych wartościowych rywali.
Chcąc nakłonić kogokolwiek do grania ze sobą Wisła sięga do metod nie-fair wykorzystując do tego patriotyczną retorykę. Otóż nieoczekiwanie ogłosiła ona w prasie, że zamierza zagrać z Cracovią 3 maja 1911, a zysk z meczu przeznaczy na cel funduszu TSL (organizacja utrzymująca polskie szkoły). Podstęp nie udał się - biało-czerwoni odmówili gry proponując, że przekażą na TSL dokładnie tyle ile zechce wcześniej wpłacić Wisła, a na wypadek gdyby Wisła nic nie chciała wpłacić dokładając jeszcze dochód brutto z tego dnia ze wszystkich swoich kortów tenisowych.

Przy okazji meczu z Aberdeen 21 maja 1911 Wisła podjęła desperacką próbę założenia związku konkurencyjnego wobec powstającego właśnie w ramach struktur FIFA Związku Polskiego Piłki Nożnej. Brak pewności co do nazwy tej organizacji. "Czas" określił go jako Związek Towarzystw Piłki Nożnej, a w różnych opracowaniach spotykane są nazwy Polski Związek Towarzystw Sportowych Piłki Nożnej czy Związek Footbalistów Polskich, a nawet ... Związek Polski Piłki Nożnej.
Członkami-założyciela miałyby być oprócz Wisły następujące kluby:
Polonia Kraków, Diana Podgórze, Krakus Podgórze, Kresy Biała, Resovia Rzeszów, Sandecja Nowy Sącz, Skawa Wadowice, Wisłoka Dębica, KF Mielec, KF Tarnów, Czarni Lwów i Lechia Lwów.
Brak jednak jakiś źródeł potwierdzających skład założycielski, a podana tu lista pochodzi z roku ... 1986.
Z pewnością natomiast związek powstał bo na kongresie UIAFA w Roubaix 28 maja 1911 zadeklarował wstąpienie do tej federacji co formalnie miało się uskutecznić na przyszłorocznym kongresie w Pradze.
I to w zasadzie wszystko co wiadomo o krótkiej działalności tego związku. Miesiąc później, 26 czerwca 1911 jeden z rzekomych członków-założycieli Czarni Lwów zakłada inne, należące tym razem do struktur FIFA zrzeszenie Związek Polski Piłki Nożnej. Mija raptem kolejny miesiąc i 26 lipca 1911 Wisła, nie czekając nawet na formalne zarejestrowanie ZPPN, prosi o ponowne przyjęcie do ÖFV. Austriacki Związek Piłki Nożnej przychyla się do tej prośby i 17 sierpnia 1911 Wisła znów staje się jego członkiem co kończy futbolową wojnę FIFA-UIAFA na polskim gruncie.

Wspomniany wcześniej zapowiadany na 1912 kongres UIAFA w Pradze już nie odbywa się z braku ... UIAFA. Angielski związek amatorów rozpoczął negocjacje z The Football Association, które w 1914 doprowadziły do ich scalenia. Z prac UIAFA wycofał się także francuski związek, a pozostałe okazały być nietrwałymi kanapowymi tworami. Poza FIFA pozostał tylko Czeski Związek Piłkarski.

#cracovia #wislakrakow
#krakow #pikanozna #historia #ekstraklasa

[p1p2p3p4]

@fullversion: dlaczego Cracovia zaczęła nagle podkreślać, że od 116 lat funkcjonuje "nieprzerwanie"? Kogo to interesuje?

[fullversion]

nagle

@p1p2p3p4: ? sprecyzuj o co pytasz, co znaczy nagle?

Kogo to interesuje

@p1p2p3p4: co kogo interesuje? kogo co interesuje? Bo skoro się nie domyśliłeś, że np historyków, statystyków itp (lub ludzi, którzy szukają dokładnych danych) to pewnie to pytanie ma z Twojej strony głębszy sens, którego w tej chwili nie zauważam

[Baton332]

@p1p2p3p4: na przykład mnie interesuje. historia piłki nożnej, bardzo ciekawe

[tomojedrugiekonto]

@p1p2p3p4: Podkreśląją, ponieważ wesoły Tomek z drugiej strony Błoń rozpoczął osobistą krucjatę na podstawie jakichś śmiesznych wspomnień dziadka. Teraz pewnie będzie walczył z Resovią o miano najstarszego klubu w pierwszej lidze xD