Kwiecień
Obiektywna myśl

10 kwietnia
Sądy są źródłem niepokoju

„To nie same zdarzenia budzą w ludziach niepokój, tylko sądy o nich”.
— Epiktet, Enchiridion, 5

Samurajski szermierz Musashi wprowadził rozróżnienie na „postrzegające oko” i „obserwujące oko”. Obserwujące oko widzi rzeczywistość. Postrzegające oko dostrzega domniemane znaczenie rzeczy. Jak uważasz, które z nich powoduje więcej cierpień?

Zdarzenie jest nieożywione i obiektywne. Jest takie, jakie jest. To właśnie widzi obserwujące oko.

To mnie zrujnuje. JakPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

9 kwietnia
Sprawdzaj swoje odczucia

„Od samego początku ćwicz się w reagowaniu na każde przykre wyobrażenie słowami: »Jesteś tylko wrażeniem, a nie tym, czym zdajesz się być«. Następnie zbadaj i oceń to wyobrażenie według własnych reguł. Pierwsza i najważniejsza z nich dotyczy tego, czy rzecz jest zależna od ciebie, czy niezależna. Jeśli niezależna, bądź gotów zareagować słowami: »Nie ma ona dla mnie żadnego znaczenia«”.
— Epiktet, Diatryby, 1.5

WPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

8 kwietnia
Cena przyjmowania fałszywek

„W kwestii pieniędzy, gdzie jasno widzimy nasz interes, rozwinęliśmy całą sztukę badania ich wartości przez znawcę […] podobnie jak poświęcamy wiele uwagi rzeczom, które mogą wprowadzić nas w błąd. Jeśli jednak chodzi o rządzące nami zasady, ziewamy i zasypiamy, akceptując wszelkie pozory bez zwracania uwagi na koszty”.
— Epiktet, Diatryby, 1.20.8; 11

Gdy monety były dużo bardziej prymitywne, ludzie musieli poświęcać dużo czasu naPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

7 kwietnia
Bądź gotów zmienić zdanie

„Są dwie rzeczy, które trzeba wykorzenić z ludzi: arogancja i nieufność. Arogancja rodzi przekonanie, że się niczego więcej już nie potrzebuje. Nieufność oznacza przeświadczenie, że w natłoku okoliczności nie da się znaleźć szczęścia”.
— Epiktet, Diatryby, 3.14.8

Często zaczynamy projekt z przekonaniem, że dokładnie wiemy, jak się potoczy. Nieraz poznajemy kogoś i sądzimy, że świetnie wiemy, jaka jest ta osoba. Jednak równie częstoPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

6 kwietnia
Przygotuj się na negatywizm

„Gdy wstajesz o poranku, powiedz sobie: zetknę się z natrętami, egoistami, kłamcami, zazdrośnikami i wariatami. Wszyscy oni dotknięci są wadami, gdyż nie znają różnicy między dobrem a złem. Ponieważ ja rozumiem piękno dobra i brzydotę zła, wiem, że owi grzesznicy są do mnie podobni […] i że żaden z nich nie może wyrządzić mi krzywdy ani wciągnąć mnie w brzydotę. Nie mogę teżPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

5 kwietnia
Ufaj, ale kontroluj

„Przede wszystkim nie pozwól, aby poniosła cię siła wyobrażenia. Powiedz mu: »Poczekaj chwileczkę, niech zobaczę, czym jesteś i skąd się wziąłeś; pozwól, że cię sprawdzę«”.
— Epiktet, Diatryby, 2.18.24

Jedną ze wspaniałych cech umysłu jest szybkość, z jaką potrafimy rozumieć i kategoryzować rzeczy. Malcolm Gladwell w książce Błysk! pisze, że nieustannie podejmujemy błyskawiczne decyzje na podstawie wiedzy i lat doświadczeń oraz że tę samąPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

4 kwietnia
Nie dopuszczaj tego do myśli

„Dbaj o to, by nie zrobili cię »Imperatorem«, wystrzegaj się tej skazy. Może się to zdarzyć, dlatego zachowaj prostotę, dobroć, czystość, prawość, skromność, sprawiedliwość, bogobojność, łaskawość, serdeczność i wytrwałość w słusznej pracy. Usilnie staraj się pozostać człowiekiem, jakim chciała cię uczynić filozofia. Szanuj bogów i troszcz się o ludzi. Życie jest krótkie, a jego owocem jest dobry charakter i działalność na rzeczPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

3 kwietnia
Oszukani i w konflikcie

„Okoliczności zwodzą nas — musisz nauczyć się je oceniać. Wybieramy zło zamiast dobra. Pragniemy czegoś innego, niż pożądaliśmy kiedyś. Mamy sprzeczne życzenia i plany”.
— Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, 45.6

Kobieta utrzymuje, że chce spotkać miłego faceta i wyjść za mąż, ale cały czas spędza w otoczeniu dupków. Mężczyzna twierdzi, że chce znaleźć dobrą pracę, ale nawet nie zaczął jej szukać. DyrektorPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

2 kwietnia
Uważaj na to, co do siebie dopuszczasz

„Każdego dnia twe święte zasady są niszczone przez dramat, walkę, przerażenie, otępienie i służalczość, które twój umysł bezkrytycznie akceptuje i którym pozwala się wśliznąć”.
— Marek Aureliusz, Rozmyślania, 10.9

Znacznie trudniej jest postępować właściwie w otoczeniuludzi o niskich standardach. Znacznie trudniej jest zachować pozytywne nastawienie i empatię w obliczu kreowanej przez telewizję negatywnej wizji świata. Znacznie trudniej jest skoncentrować sięPokaż całość

Kwiecień
Obiektywna myśl

1 kwietnia
Kolor Twoich myśli

„Twój umysł jest kształtowany przez to, o czym często myślisz, ponieważ ludzka dusza nabiera barwy wyobrażeń”.
— Marek Aureliusz, Rozmyślania, 5.16

Jeśli przez wystarczająco długi czas będziesz każdego dnia zginał ciało w pozycji siedzącej, doprowadzisz do zmian w krzywiznach kręgosłupa. Lekarz na podstawie radiogramu (lub autopsji) potrafi stwierdzić, czy dana osoba zarabiała na życie, siedząc przy biurku. Jeśli każdego dnia wciskasz stopy w wąskiePokaż całość

Marzec
Świadomość

31 marca
Jesteś produktem swojego wychowania

„Dążyć do czegoś, co niewykonalne, to szaleństwo. Jednak nikczemni ludzie nie potrafią robić nic innego”.
— Marek Aureliusz, Rozmyślania, 5.17

Pies, któremu właściciel pozwala gonić za samochodami, będzie to robił. Dziecko, któremu nie są stawiane żadne granice, będzie zepsute. Inwestor bez dyscypliny nie jest inwestorem, tylko hazardzistą. Umysł, który się nie kontroluje i nie rozumie, że posiada siłę pozwalającą na zarządzanie nim samym, będziePokaż całość

Marzec
Świadomość

30 marca
Rozsądek we wszystkim

„Zajmij się rozumem własnym, wszechświata i bliźniego. Swoim, aby był sprawiedliwy; wszechświata, aby pamiętać o swoim w nim miejscu; bliźniego, aby się dowiedzieć, czy jest nieświadomy, czy oparty na słusznej wiedzy — nie zapominaj przy tym, że jego umysł podobny jest do twojego”.
— Marek Aureliusz, Rozmyślania, 9.22

Jeśli naszym życiem nie kieruje rozsądek, to co nim rządzi? Impulsy? Kaprysy? Dostosowywanie się do innych? BezrefleksyjnePokaż całość

Marzec
Świadomość

29 marca
Przypomnij, dlaczego musisz robić wrażenie na tych ludziach?

„Jeśli zdarzy ci się skupiać na rzeczach niezależnych od ciebie w celu zaimponowania innym, bądź pewien, że rujnujesz w ten sposób cel swojego życia. Zadowalaj się zatem tym, że we wszystkim postępujesz jak filozof. Jeśli chcesz, by za takiego cię postrzegano, pokaż najpierw, że nim jesteś, a odniesiesz sukces”.
— Epiktet, Enchiridion, 23

Czy jest coś smutniejszego od wytężonych wysiłków,Pokaż całość

Marzec
Świadomość

28 marca
Tchórzostwo jako błąd w projekcie

„Życie bez planu jest błądzeniem. Gdy powstaje plan, niezbędne stają się zasady. Sądzę, że zgodzisz się z tym, iż nie ma nic gorszego niż niezdecydowane i chwiejne postępowanie oraz tchórzliwe wycofywanie się. Będzie to przytrafiać się we wszystkich sprawach, dopóki nie wyeliminujesz błędów, które więżą i ograniczają duszę, powstrzymując ją przed dążeniem do celu i zdecydowanym działaniem”.
— Seneka, Listy moralne do Lucyliusza,Pokaż całość

Marzec
Świadomość

27 marca
Płać za rzeczy tyle, ile są warte

„Diogenes z Synopy powtarzał, że sprzedajemy za bezcen wartościowe rzeczy i na odwrót”.
— Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, 6.2.35b

Możesz kupić wysadzaną diamentami sofę Plume Blanche za blisko dwieście tysięcy dolarów i wynająć płatnego zabójcę za 500 dolarów. Pamiętaj o tym następnym razem, gdy usłyszysz kogoś rozwodzącego się nad tym, że to rynek ustala wartość rzeczy. Rynek możePokaż całość

Marzec
Świadomość

26 marca
Co rządzi rozumem, który Tobą kieruje?

„W jaki sposób twój rozum zarządza sam sobą? W tym leży klucz do wszystkiego. Wszystko pozostałe, nieważne, czy zależne od twych wyborów, czy nie, to tylko martwica i dym”.
— Marek Aureliusz, Rozmyślania, 12.33

Rzymski satyryk jest znany z pytania Quis custodiet ipsos custodes? (czyli „któż kontrolować będzie kontrolerów?”). W pewnym sensie o to samo pyta Marek Aureliusz. Ty teżPokaż całość

Marzec
Świadomość

25 marca
Bogactwo i wolność są za darmo

„[…] wolność zdobędziesz nie przez napełnianie serca pragnieniami, ale rezygnacją z nich”.
— Epiktet, Diatryby, 4.1.175

Są dwa rodzaje bogactwa: zdobywać wszystko, czego się pragnie, lub chcieć wszystkiego, co się ma. Które rozwiązanie jest łatwiejsze tu i teraz? Podobnie jest z wolnością. Jeśli stale narzekasz i walczysz o więcej, nigdy nie będziesz wolny. Co by było, gdybyś potrafił odnaleźć zasoby wolności, którePokaż całość

Marzec
Świadomość

24 marca
Wszystko może być filozofią

„Jak człowiek jedz, pij, ubieraj się, ożeń się, miej dzieci, angażuj się w politykę; znoś krzywdy, miej cierpliwość dla upartego brata, ojca, syna, sąsiada i towarzysza. Pokaż nam to wszystko, żebyśmy zobaczyli, że naprawdę nauczyłeś się czegoś od filozofów”.
— Epiktet, Diatryby, 3.21.5 – 6

Plutarch, rzymski biograf i wielbiciel stoików, rozpoczął studia nad wybitnymi dziełami greckimi dopiero pod koniec życia. Ale jak piszePokaż całość

Marzec
Świadomość

23 marca
Skrępowana dusza

„Chorobami racjonalnej duszy są zakorzenione i utrwalone wady, takie jak chciwość i ambicja. Skrępowały one duszę i stały się jej trwałymi przywarami. Ujmijmy to krótko — ta choroba polega na stałym zniekształceniu sądów, przez co ludzie z całych sił dążą do tego, co jest tylko umiarkowanie godne pożądania”.
— Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, 75.11

W krachu na rynkach finansowych pod koniec pierwszej dekady tego wiekuPokaż całość

Marzec
Świadomość

22 marca
Oznaka prawdziwej edukacji

„Na czym polega odpowiednia edukacja? Na uczeniu się stosowania naszych wrodzonych sądów do właściwych rzeczy w zgodzie z naturą, a ponadto na odróżnianiu spraw, jakie od nas zależą, od tych, nad którymi nie mamy kontroli”.
— Epiktet, Diatryby, 1.22.9 – 10a

Dyplom na ścianie jest oznaką wykształcenia w takim samym stopniu, jak but na nodze świadczy o tym, że chodzisz. Jest to początek, ale toPokaż całość