[stanislaw-cybruch]

#stan #nauka #goci #kaszuby #stonehenge W leśnej gęstwinie magicznych kamieni

W epoce żelaza, na terenach dzisiejszej Polski północnej, żyli skandynawscy Goci; w obszarze nadmorskim założyli nawet swoją ojczyznę - Gocję. W kaszubskich Węsiorach pozostawili najwięcej śladów, m.in. owiane tajemnicą kamienne kręgi.

W gęstym lesie krainy Kaszub pachnie dziś tajemnicą. Tutaj, we wsi Węsiory, wśród zieleni drzew, ktoś ułożył dziwne kamienne kręgi, które tworzą coś, co przypomina "polskie Stonehenge". Kto mógł je ułożyć i w jakim celu? Zdaniem jednych, uczynili to goście z odległych galaktyk, którzy szukali miejsca na lądowisko swoich statków kosmicznych? Według innych, dawni mieszkańcy tych ziem, zbudowali tutaj swoje obserwatorium astronomiczne? Są i tacy, którzy twierdzą, że jest to stare cmentarzysko.

Najstarsza wzmianka o Węsiorach, w której znajdziemy wiadomość o udostępnionym dla zwiedzających, rezerwacie archeologicznym, pochodzi z 1403 roku. Ale ukryta w leśnym gąszczu frapująca atrakcja turystyczna, jaką możemy oglądać w pięknej jak z bajki Szwajcarii Kaszubskiej, jest znacznie starsza.

Stary kamienny kompleks, okryty magią tajemnic, skrył się wśród lasu sosen, na pofałdowanej morenie, rozciągniętej nad jeziorem Długim. To teren zamieszkiwany ongiś przez Gotów, których historycy zaliczają do wschodniego odłamu plemion germańskich. Co robili tuż przy ujściu Wisły? Skąd się wzięli i w jakim celu przybyli?

Źródła historyczne mówią, że w początkach naszej ery, ludy Gotów osiedlali się na wybrzeżu Bałtyku, pomiędzy Gdańskiem a Świnoujściem. Wyruszyli w daleką podróż, w naszym kierunku i dalej, w poszukiwaniu nowych terenów osiedlenia i lepszego życia, opuszczając krainę swoich przodków z Półwyspu Skandynawskiego i wysp bałtyckich - Gotlandii i Olandii.

Osiedlali się na nadmorskich ziemiach obecnie polskich – na Pomorzu i w głębi lądu – m.in. w rejonach dzisiejszych Kaszub. Później wyruszali dalej w kierunku południowo – wschodnim - na Mazowsze, Podlasie i Lubelszczyznę, chcieli koniecznie dotrzeć na obszary dzisiejszej Ukrainy oraz dalej aż nad Morze Czarne. I tam właśnie dotarli.

Mieli przed sobą cel wędrówki - mityczną Krainę Oium. Ich mityczna kraina, jako ziemia obiecana, miała być nad Morzem Czarnym, na terenie ziem Rumunii. Goci, według źródeł, później - po podziale na Ostrogotów i Wizygotów -wyruszyli na dalszy podbój Europy. Dotarli aż do wybrzeży atlantyckich dzisiejszej Hiszpanii, przyczynili się do upadku Imperium Rzymskiego i tworzyli nową historię Europy.

Tymczasem na naszym wybrzeżu Bałtyku, gdzie Goci utworzyli nową ojczyznę u ujścia rzeki o imieniu Viskla i nazwali ją Gothiskandza (Nowa Gocja). Prawdopodobnie było to dzisiejsze Pomorze - osiedlili się na nim i mieszkali około 250 lat.

Dziś poznajemy życie Gotów, dzięki odkryciom archeologicznym, prowadzonym w wielu rejonach Polski. Jak podają naukowcy, Goci na terenach dzisiejszej Polski, ze względu na charakter życia i rozwoju rzemiosła, byli przynależni do kultury wielbarskiej, czyli gocko-gepidzkiej i wschodnio-pomorsko-mazowieckiej – kultury archeologicznej epoki żelaza, rozwijającej się między I a V wiekiem, na ziemiach dzisiejszej północnej i wschodniej Polski oraz zachodniej Ukrainy.

Jednym z głównych miejsc bytności Gotów u nas są Węsiory – wieś kaszubska w woj. pomorskim, pow. kartuskim, na Pojezierzu Kaszubskim. Naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, jeszcze w latach 50. XX wieku, odkryli tu 110 pojedynczych grobów, a w nich ozdoby i biżuterię. Znaleźli też doskonale zachowane klamry i wisiory. Węsiory – zdaniem naukowców – to jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w Polsce.

Są tam też bardzo interesujące kurhany – łącznie odkryto ich 20, średnica największego sięga 16 metrów. To kopce z usypanych głazów i mniejszych kamieni, pod którymi na różnych głębokościach, znaleziono pochówki ciałopalne lub szkieletowe. Goci swoich zmarłych palili jak również chowali w stanie "nienaruszonym".

Cmentarzysko Gotów pochodzi w okresu I-III wieku. Zachowały się także trzy kamienne kręgi i część czwartego. Średnica największego kręgu ma 26 metrów i ułożona jest z kamieni o wysokości około 1,5 m. Pośrodku niektórych są kamienne stele. W różnych miejscach w obrębie kręgów znajdują się groby ciałopalne i szkieletowe.

Węsiory leżące w powiecie kartuskim, w gminie Sulęczyno, przy drodze wojewódzkiej nr 228 to wieś stanowiąca siedzibę sołectwa o tej nazwie. W jego skład wchodzą również Borowiec i Czarlino. Miejscowość położona jest na oznakowanym szlaku turystycznym - zielony Szlak Kamiennych Kręgów i grodzisk – biegnący przez 4 powiaty, z Sierakowic do Czarnej Wody; liczy 94 km. W okresie wakacyjnym polecany jest turystom i osobom zainteresowanym ciekawostkami małych miejscowości i społeczności.
Źródło: turystyka.wp.pl.

Stanisław Cybruch

Na zdjęciu ilustracyjnym - kamienne kręgi Węsiory. Foto: agro.travel.pl.google.com.