[loginnawykoppl]

Dlaczego Luke Skywalker nie przeszedł na ciemną stronę mocy?

Tl;DR: Bo nie zachował się rozsądnie. Przynajmniej w myśl filozofii Sorena Kierkegaarda.

/Są spojlery pierwszych VI części #starwars /

Młody Skywalker nie miał dobrego wyboru w finale „Powrotu Jedi”. Z jednej strony zwycięstwo rebelii i obalenie Imperatora wymagało, by Luke zabił swojego ojca - Lorda Vadera. Jednak w ten sposób Luke sam przeszedłby na ciemną stronę mocy, w efekcie czego Imperator zyskałby w miejsce Vadera nowego ucznia i ostatecznie również by wygrał. Sytuacja więc pozornie beznadziejna. Ale nie pierwszy raz w historii, gdyż dawno, dawno temu, daleko od Gwiazdy Śmierci rozegrały się podobne wydarzenia.

Biblijna Księga Rodzaju opowiada nam historię Abrahama i jego syna Izaaka

Bóg obiecał Abrahamowi, który był już starcem, że pocznie syna, za pośrednictwem którego stanie się ojcem wielu narodów. Gdy jednak urodził się długo wyczekiwany Izaak, Bóg nakazał Abrahamowi, by ten go zabił i złożył w ofierze.

Abraham, niczym Luke w obliczu walki ze swoim ojcem nie miał dobrego wyjścia. Z jednej strony nie bardzo widziało mu się zabijać swojego syna, z drugiej zaś wiedział jakimi konsekwencjami grozi nieposłuszeństwo wobec Boga.

Jednak zarówno Luke, jak i Abraham rozwiązali swoje problemy w sposób, który wykraczał poza jakiekolwiek racjonalne przewidywania

Luke w ostatniej chwili powstrzymał się od zabicia Lorda Vadera. Dzięki temu stało się coś, czego nie wyobrażał sobie nikt, nawet Mistrz Yoda i Obi Wan-Kenobi – Vader wrócił na jasną stronę mocy i uratował swojego syna przed śmiercią z rąk Imperatora.

Podobnie Abraham, gdy przymierzał się do zabicia Izaaka usłyszał głos Boga, który powstrzymał go w ostatniej chwili i oświadczył, że była to tylko próba, na jaką wystawił Abrahama. Ostatecznie, w ofierze złożony został baran, który zaplątał się w pobliskie krzaki.

Zarówno młody Skywalker i Abraham wyszli zwycięsko ze swych prób, gdyż osiągnęli, najwyższe, religijne stadium życia.

Twórcą tego pojęcia jest duński filozof Soren Kierkegaard, tworzący w latach 40-tych XIX wieku. Podzielił on życie ludzkie na trzy stadia, lecz choć człowiek może (i powinien) osiągnąć stadium najwyższe, to może zostać na tym najniższym – stadium estetycznym.

W stadium estetycznym żył Han Solo, gdy w „Nowej Nadziei” poznajemy go w kantynie Mos Eisley

Han był przemytnikiem i interesowały go głównie pieniądze. Decyduje się przemycić Luka i Obi Wana za sporą opłata. Również księżniczkę Leię ratuje skuszony wizją wysokiej nagrody. Poproszony o pomoc w zniszczeniu pierwszej Gwiazdy Śmierci początkowo odmawia, gdyż nic nie będzie z tego miał. Żyje w myśl idei „żyć i żreć” i po prostu realizuje swoje pragnienia. Nie ma przy tym znaczenia jakie są to pragnienia. Gdyby nad pieniądze bardziej pragnął poznawać nowe aranżacje dzieł Szekspira, to również, według Kierkegaarda byłby w tym stadium.

Jednak Han Solo ostatecznie pomógł swoim przyjaciołom

Han zawracając „Sokoła Millenium” w kierunku pola bitwy przeszedł ze stadium estetycznego w stadium etyczne. Jest to stadium w którym człowieka nie definiują już pragnienia, które chce zaspokajać, lecz zasady, które wyznaje. Można by powiedzieć, że ludzie w tym stadium mają swoje cele, mają swoje ambicje, mają swoje ideały i za to walczą i umierają. Z tym umieraniem to dosłownie, gdyż Kierkegaard stawia za wzór człowieka z tego stadium wielkiego filozofa Sokratesa, który skazany na śmierć, choć miał okazję uratować swe życie, nie skorzystał z niej w imię własnych zasad.

Jednak nasze zasady, mimo najszczerszych chęci nie zawsze się sprawdzają, czasami stoją bowiem we wzajemnej sprzeczności

Luke Skywalker i Abraham stoją w obliczu braku dobrego wyjścia. Jakby nie postąpili, złamią którąś ze swoich zasad: Luke musi walczyć z Vaderem, a jednocześnie nie może go pokonać. Abraham musi się słuchać Boga, jednak nie można przecież mordować własnych dzieci!

Istny paradoks znany z greckich tragedii albo... losów Anakina Skywalkera

Anakina do bycia Lordem Vaderem zaprowadziła właśnie rozpaczliwa próba pozostania w zgodzie ze sprzecznymi ze sobą zasadami. Z jednej strony wiedziony koszmarnymi snami bał się o życie swojej żony, Padme. Z drugiej – wiedział, że próba jej ratowania grozi przejściem na ciemną stronę mocy. Znalazł się w sytuacji bez wyjścia i próba jej racjonalnego rozwiązania doprowadziła do tragedii – Padme zginęła przez niego, on zaś przeszedł na ciemną stronę mocy stając się sługą Imperatora Palpatine. I jedną z najsłynniejszych ikon popkultury – choć tyle dobrze!

Co więc mógł zrobić? Dlaczego Luke i Abraham uniknęli jego losu?

Jak uwolnić się z paradoksu w jaki zaprowadzają człowieka normy etyczne? Zdaniem Kierkegaarda trzeba przestać myśleć i zacząć wierzyć. Odrzucić racjonalne myślenie, uznać swoją kompletną bezsilność i marność i liczyć... no na nic już nie liczyć. Abraham podnosząc nóż naprawdę wierzył, że za chwilę zabije swojego syna. Również młody Skywalker torturowany przez Imperatora wzywał swojego ojca raczej z rozpaczy i wyglądał na zaskoczonego po tym, gdy Vader wrzucił Imperatora do szybu.

Kierkegaard uważał, że gdyby wiara wiązała się z jakąś nadzieją, pewnością, była racjonalną próbą rozwiązania problemów to nie byłaby wiarą – tylko wiedzą

Dla filozofa jedynym rozwiązaniem ludzkich problemów był „skok wiary”. Wróć, nadzieją na rozwiązanie, bo Bóg, oczekując ze strony człowieka wszystkiego nie daje nawet pewności, że wiara ma jakikolwiek sens.

Nie brzmi to wszystko optymistycznie i choć przykłady Luka czy Abrahama skończyły się dobrze, to wcale nie musiały. Boga mogłoby wcale nie być. Ciemna strona mocy mogłaby pozostać nieprzejednana. Izaak mógłby zginąć, tak jak i młody Skywalker. A wtedy przygód Rey i Finna w ogóle byśmy już nie zobaczyli...

Cóż, nie jest powiedziane, że filozofia musi dawać optymistyczne konkluzje. Kierkegaard nie dawał ich absolutnie i wniosek który wysunął jest taki, że człowiek to jednak jest kiepska istota, która nigdy nie uwolni się od braku pewności. I niech nawet nie próbuje, bo ciemna strona mocy czyha...

Bibliografia:
J. Eberl, The Ultimate Star Wars and Philosophy: You Must Unlearn What You Have Learned – jeżeli nie wiesz jeszcze czy filozofia może być interesująca, a jesteś fanem Gwiezdnych Wojen to zacznij od tej książki :)

Obserwuj: #filozofiadlajanuszy Polub: na Facebooku

#zainteresowania #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #mikroreklama #filozofia #starwars #gwiezdnewojny #film #kino #filmy

[loginnawykoppl]

Niech moc będzie z każdym, kto wykopie. Zawsze (⌐ ͡■ ͜ʖ ͡■)

https://www.wykop.pl/link/4068099/dlaczego-luke-skywalker-nie-przeszedl-na-ciemna-strone-mocy/

[Naxster]

Kierkegaard uważał, że gdyby wiara wiązała się z jakąś nadzieją, pewnością, była racjonalną próbą rozwiązania problemów to nie byłaby wiarą – tylko wiedzą

@loginnawykoppl: podstawowe wyjaśnienie dlaczego ludzie maja w religii chrześcijańskiej wolną wolę, która ma pozostać niezachwiana.

[f.....h]

@loginnawykoppl: nie rozumiem:

Bóg nakazał Abrahamowi, by ten zabił i złożył w ofierze [syna].

Abraham rozwiązał swoje problemy w sposób, który wykraczał poza jakiekolwiek racjonalne przewidywania

usłyszał głos Boga, który powstrzymał go w ostatniej chwili i oświadczył, że była to tylko próba, na jaką wystawił Abrahama

Jak niby Abraham rozwiązał swój problem? Do końca był posłuszny Bogu i to On zdecydował za Abrahama. Nie widzę tu jakiegoś sprytu ani nietuzinkowego rozwiązania.

[loginnawykoppl]

Jak niby Abraham rozwiązał swój problem?

@fellach: faktycznie, lepiej brzmiałoby "problem Abrahama został rozwiązany", bo chodziło o to, co napisałeś

[zdanewicz]

@loginnawykoppl: Zabrakło mi tylko wyjaśnienia, czym dokładnie jest trzecie stadium (skoro drugim jest stadium etyczne)

[loginnawykoppl]

Zabrakło mi tylko wyjaśnienia, czym dokładnie jest trzecie stadium (skoro drugim jest stadium etyczne)

@zdanewicz: stadium trzecie to stadium religijne, gdzie człowiek przestaje myśleć i odrzuca wszystkie zasady jakimi się kieruje, a zaczyna ślepo ufać Bogu (czy, w uniwersum SW: potędze mocy), że ten coś MOŻE zrobi

[ambereyed]

Swoją drogą historia Abrahama i Izaaka to jeden z najbardziej dobitnych przykładów na to, jak wstrętny i okrutny jest starotestamentowy bóg. Gdyby na taką próbę wystawił Abrahama inny człowiek - to zostałby potępiony. Gdyby to był rządzący - uznano by go za bezdusznego tyrana. Ale jak uczuciami człowieka bawi się wymagający absolutnego posłuchu (ale rzekomo miłosierny) bóg - to spoko, nie ma problemu.

[l.....w]

@loginnawykoppl: Historie Abrahama i Luke'a sa porownywalne na kilku plaszczyznach, ale moim zdaniem glownie przez opozycje. Abraham tak naprawde abdykuje od jakiegokolwiek wyboru, staje sie bezwolna maszyna, za ktora decyzje podejmuje zewnetrzna sila wyzsza. Wiara Luke'a czesciowo jest wiara w taka sile, w potege Mocy, ale to tez wiara w ludzkosc, jej sprawczosc, jej wlasna moc odmieniania swiata. Bogowie zas sa slabi, bo nie znaja strachu, ograniczen, jakie mogliby pokonywac. To

[loginnawykoppl]

Bogowie zas sa slabi, bo nie znaja strachu, ograniczen, jakie mogliby pokonywac. To zaden wyczyn. A ludzie sa silni, bo przekraczaja swe ograniczenia kazdego dnia.

@lowca_randroidow: ja bym powiedział, że to raczej myślenie Anakina. Luke też w pewnym sensie się wyłączył, trafił przecież na Gwiazdę Śmierci jako jeniec, oddając się dobrowolnie ( ͡º ͜ʖ͡º)

[j.....g]

Z jednej strony zwycięstwo rebelii i obalenie Imperatora wymagało, by Luke zabił swojego ojca - Lorda Vadera. Jednak w ten sposób Luke sam przeszedłby na ciemną stronę mocy

@loginnawykoppl: zabijanie Sithów jest zgodne z filozofią Jedi, więc nic takiego nie miałoby miejsca.

[loginnawykoppl]

@jamnig: to dlaczego Palpatine namawiał Luka do tego?

[l.....w]

@loginnawykoppl: Dla mnie strategia Luke'a zawsze byla kwintesencja wiary we wlasnego ojca, a ogolnie mowiac ludzkosc, i to wiary czynnej, dopiero w drugim rzedzie byla to ufnosc w potege Mocy, ktora wszystko spaja. U Abrahama widac tylko i wylacznie bierne poddanie sie woli Boga.

[loginnawykoppl]

Ło panie, z Hiobem to dopiero bóg #!$%@?ł maniane ( ͡° ͜ʖ ͡°)ﾉ⌐■-■

@Magromo: szatan ( ͡º ͜ʖ͡º)

[BlackHawk144]

@jamnig: Ale zabicie z nienawiści już nie jest zgodne z filozofią Jedi. Nie liczy się to, że zabiłeś Sitha, ale co wtedy czułeś. A Luke gdy przygwoździł ojca, to czuł gniew. Tak samo było z Anakinem, który w gniewie zabił Dooku i już wtedy de facto był jedną nogą po ciemnej stronie.

[l.....w]

@BlackHawk144:

Tak samo było z Anakinem, który w gniewie zabił Dooku i już wtedy de facto był jedną nogą po ciemnej stronie.

On to jedna noga byl tam juz opuszczajac Tatooine jako dziecko.

[BlackHawk144]

@lowca_randroidow: Jak już to po śmierci matki.

[l.....w]

@BlackHawk144: Odkad tylko opuscil Tatooine, wciaz towarzyszylo mu poczucie zagubienia i co najwazniejsze lek o matke. Jedi tego poprawnie nie wyczuli, a Palpatine jak najbardziej. Potem imba juz tylko rosla.