Wpis z mikrobloga

O włoskim futuryzmie i japońskiej mandze

Czyli co łączy japoński korporacjonizm z makaronem

Jedną z bardziej fascynujących rzeczy jakie może robić filozof jest poszukiwanie źródła jakiejś idei. I tak, zalążki konstytucji USA znajdziemy w projekcie konstytucji dla stanu Karolina stworzonym przez filozofa Johna Locka zaś początków niemieckiego protestantyzmu możemy poszukiwać w Bizancjum i w podróżach prawników z Drugiego Rzymu do Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Są jednak historie które zdumiewają po bliższym przyjrzeniu się. W tym wpisie opiszę jedno z kluczowych źródeł komiksu japońskiego który swoją dzisiejszą kreskę w dużej mierze zawdzięcza włoskim futurystom i faszystom. Zapraszam.

Musimy rozjaśnić po pierwsze pewną kwestię. Rysunki japońskie sięgają niemal XII wieku naszej ery i wydaje się, że już od dawna istniała zasada, że historie pisze się od prawej do lewej. Podobnie pisze się w całej Azji, będziemy tak pisali po arabsku i hebrajsku i nie ma co do tego większych wątpliwości. Sam komiks japoński czy raczej stworzenie konceptu "historii rysowanej na kartach" rodzi się w epoce Edo (1603-1867) podczas gdy w Europie powstają Imperia. Kreska tych rysunków nie jest jakoś porywająca, nie dorównuje europejskiemu naturalizmowi. Porównajmy choćby olbrzymie różnice między obrazami z Hokusai Manga (1814–1834) a między Vermeerem malującym w XVII wieku.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Hokusai-MangaBathingPeople.jpg

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg/800px-Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg

Kluczem jednak do zrozumienia mangi (jak i w ogóle Japonii współczesnej) jest epoka Meiji, epoka w której Japonia otwierała się na świat, zrozumiała swoją niższość wobec kultury Zachodu i mądrze dokonała syntezy różnych myśli europejskich. Lata od 1863 roku do 1920 roku to wielki postęp Japonii stworzenie nowego mocarstwa regionalnego na Pacyfiku - Cesarstwa Japońskiego. Władza w Japonii przekształciła wojsko japońskie na wzór niemiecki, flotę na wzór amerykański a rządy na wzór brytyjski. Nacjonalizm nie był ściągany znikąd, japońska tradycyjna hierarchia dobrze wcisnęła się w ten nowy ład wzmocniona jeszcze potem wątkami faszystowskimi przed II wojną światową, prawdziwym fanatyzmem. Ale wróćmy do mangi.

Japończycy rozumiejąc, że nowe media są także nowym środkiem wyrazu ściągnęli do siebie europejskich artystów, przede wszystkim włoskich. Włochy na początku XX wieku, przez blisko 30 lat żyły futuryzmem który dążył do patrzenia w przyszłość i odrzucenia tradycji. Tutaj trafiamy na ten słynny makaron bowiem wielu futurystów odrzucało to danie jako "skrajnie tradycjonalistyczne". Żeby rozjaśnić czym był futuryzm zacytuję 10 punktów manifestu futurystycznego Filippo Tommasa Marinettiego z jedenastu. 11 punkt już jest dla mojego wpisu zbyt przydługi:

1. Chcemy wyśpiewywać miłość do niebezpieczeństwa, praktykę energii i zuchwałość.

2. Podstawowymi elementami naszej poezji będą odwaga, śmiałość i bunt.

3. Dotąd literatura wychwalała pełen zadumy bezwład, ekstazę i sen, my zaś chcemy sławić agresywny ruch, gorączkową bezsenność, gimnastyczny krok, ryzykowny skok, policzkowanie i cios pięścią.

4. Oświadczamy, że wspaniałość świata wzbogaciła się o piękno prędkości. Samochód wyścigowy z bagażnikiem zdobnym w grube rury jak węże o buchającym oddechu, samochód rozgrzany do czerwoności, który wygląda jak pędzący pocisk piękniejszy jest niż Nike z Samotraki.

5. Chcemy śpiewać na cześć człowieka trzymającego kierownicę, której idealna oś przecina ziemię, a ta z kolei wystrzelona krąży po swej orbicie.

6. Trzeba, by poeta podejmował wysiłki z zapałem, błyskotliwością i roztropnością, aby podsycać entuzjastyczny zapał pierwotnych żywiołów.

7. Jedynie walka jest piękna. Arcydziełem jest tylko to, co ma agresywny charakter. Poezja musi być gwałtownym szturmem na nieznane siły, ma zmuszać je, by leżały pokornie przed człowiekiem.

8. Jesteśmy na samym krańcu przylądka wieków! Wczoraj umarły Czas i Przestrzeń. Żyjemy już w absolucie, stworzyliśmy już bowiem wieczną i wszechobecną prędkość.

9. Chcemy wysławiać wojnę – jedyną higienę świata – militaryzm, patriotyzm, niszczycielski gest anarchistów, piękne idee, które zabijają, oraz głosić pogardę dla kobiety.

10. Chcemy zniszczyć muzea, biblioteki, zwalczyć moralizm, feminizm i wszelkie przejawy oportunistycznego i użytkowego tchórzostwa.


Tyle futuryści stawiający podstawę dla faszyzmu, ruchu modernistycznego chcącego tworzyć wielkie betonowe miasta z autostradami, latającymi samochodami i maszynami. Później w Polsce postanie ruch futurystów z genialnym mottem - Miasto, Masa, Maszyna - który trafnie opisuje zakres zainteresowań tych młodych, pięknych i idealistycznych ludzi. Potem wielu włoskich futurystów stanie się faszystami włoskimi wyznającymi doktrynę korporacjonizmu autorytarnego gdzie dana gałąź gospodarki jest zarządzany przez wielką korporację (corpus - ciało) podległą rządowi lub radzie nadzorczej. Jakże podobne jest to do dzisiejszej Japonii z nawiasem, że rząd sam w sobie już nie kontroluje owych przedsiębiorstw. Wielkie przedsiębiorstwa jednak zostały a cały system zatrudnienia opiera się na wielkich firmach i życiu w takich właśnie korporacjach.

Kreska jak i dusze Japończyków zmieniały się. Porównajmy dzieła włoskich futurystów/faszystów z japońskimi futurystami i protoplastami mangi. Pamiętajmy też, że jak faszyzm i przez to futuryzm umiera we Włoszech w latach 50tych tak japoński futuryzm i zafascynowanie technologią trwa do dzisiaj. A więc japoński futuryzm będzie trwał nawet do lat 60tych i 70tych a wiele dzisiejszych japońskich artystów będzie czerpało z niego inspirację.

Włochy:
http://exhibitions.guggenheim.org/futurism/content/small/futurism_landing_depero.jpg
https://www.futurismo.org/wp-content/uploads/2016/08/vittorio-corona7.jpg
https://i2.wp.com/thesefantasticworlds.com/wp-content/uploads/2013/04/Ugo-Gianattasio-untitled.jpg?fit=758%2C597&ssl=1
Japonia:
plakat - https://i.pinimg.com/originals/6e/b6/ad/6eb6ad004a049126da3e70e441a15f35.jpg
https://preview.redd.it/f90up1nwj5611.jpg?width=900&s=be9a4e3ed2695edd8cf4e9f4e0ecf9bb53793d3f
https://i.kinja-img.com/gawker-media/image/upload/s--xGgXxcZU--/c_scale,f_auto,fl_progressive,q_80,w_800/18s8dbxc1xac6jpg.jpg

Jak widać usunięto pewien rodzaj abstrakcji na rzecz wyciągnięcia szczegółu - przede wszystkim jakiegoś nowoczesnego zjawiska jak samochód czy pojazd kosmiczny. Treść się poważnie nie-zmieniła, wciąż są to wielkie futurystyczne marzenia.

Jako ciekawostkę dodam, że niezwykle fascynującym jest manga - Naruto - której choć nie oglądałem wiem, że odnosi się do tradycji chociażby samurajskiej i shogunatów. To niesamowite, że za pomocą włosko-futurystyczno-japońskiej kreski dokonano rewolucji i dziś pokazuje się w niej wszystko to czym pierwotni futuryści gardzili - Tradycję.

Anime science-fiction będzie dodatkowym smaczkiem i ewolucją samego futuryzmu. Ghost in the shell mógłby tak samo powstać we Włoszech w latach 80tych gdyby faszyści i futuryści wygrali wojnę. Historia jednak jest czasem zabawna - tam gdzie jedno umiera, drugie się rodzi a my śledząc to możemy mieć świetną zabawę.

Kończąc, jest to temat co najmniej na magistrat, powiązania osobiste między różnymi autorami należałoby prześledzić za pomocą biografii włoskich futurystów i japońskich artystów mangi z lat 1900-1940. Ja zajmuje się historią idei.

To tyle.

Obserwuj #ockham

Inne moje wpisy
*
O tym czy chodzenie na siłownię jest anty-nazistowskie - https://www.wykop.pl/wpis/28714753/o-potrzebie-wychowania-fizycznego-czy-silownia-jes/

O ewolucji myślenia o Wolnym Rynku - https://www.wykop.pl/wpis/27906893/moralnosc-w-wolnym-rynku-filozofia-dobr-adam-smith/

O tym, że Coco Chanel była faszystką - https://www.wykop.pl/wpis/27026827/coco-chanel-i-faszyzm-jak-mala-czarna-miala-uderzy/
*

Na zdjęciu - obraz 'Widok Miasta" Tulio Craliego z 1939 roku. Szkoła futurystów włoskich.

Bibliografia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Filippo_Tommaso_Marinetti
https://www.reddit.com/r/RetroFuturism/comments/3zul3i/cityscape_by_tulio_crali_1939_from_the_italian/
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_anime
Własna wiedza filozoficzna i historyczna
#manga #anime #historia #gruparatowaniapoziomu #publicystyka #futuryzm #japonia #wlochy #ciekawostkihistoryczne #4konserwy #faszyzm #fashwave #ciekawostki #naruto #filozofia #socjologia #iiwojnaswiatowa (czy tag pasueje, proszę o odpowiedź, jeśli nie, usunę) #animacja #sztuka
B.....a - O włoskim futuryzmie i japońskiej mandze

Czyli co łączy japoński korpora...

źródło: comment_QXE1PYN23ItK33b4WhQDRzWCb0qJrTPw.jpg

Pobierz
  • 23
istniała zasada, że historie pisze się od prawej do lewej. Podobnie pisze się w całej Azji,


@Brzytwa_Ockhama: Od prawej do lewej pisze się w Japonii, Chinach i Korei oraz w języku arabskim, perskim, hebrajskim i urdu. Nie w całej Azji pisze się od prawej do lewej, ba zdecydowania większość Azjatyckich krajach używa normalnego zapisu, na tym kontynencie istnieją więcej niż 3 kraje
Od prawej do lewej pisze się w Japonii, Chinach i Korei oraz w języku arabskim, perskim, hebrajskim i urdu. Nie w całej Azji pisze się od prawej do lewej, ba zdecydowania większość Azjatyckich krajach używa normalnego zapisu, na tym kontynencie istnieją więcej niż 3 kraje


@wyindywidualizowanyentuzjasta: Oczywiście, że tak. Cała Azja ma charakter tutaj terytorialny.
Czy mógłbyś rozwinąć tę myśl?


@michelney: Naturalnie. W Bizancjum cerkwie były podporządkowane patriarchatowi Konstantynopola który często wchodził albo był w nieprzyjemnych stosunkach z cesarzem Bizancjum albo był mu bardzo podporządkowany. Księżniczka bizantyjska Teofano (https://pl.wikipedia.org/wiki/Teofano_(cesarzowa_rzymska)) stała się żoną Ottona II i przez to cesarzową Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Wraz z nią do Niemiec przybyli bizantyjscy prawnicy którzy tworzyli koncepcje monizmu prawnego (wyższości prawa publicznego nad świeckim) i monizmu religijnego gdzie cesarz był
konto usunięte via Wykop Mobilny (Android)
  • 3