Wpis z mikrobloga

IBS / SIBO - KTÓRE SUPLEMENTY POMAGAJĄ?

【❗️】UWAGA! Przed zastosowaniem jakiegokolwiek leczenia należy poradzić się swojego lekarza. Informacje zawarte w poradniku nie stanowią porady lekarskiej ani jej nie zastępują.


=====================================================================================
█│IBS
=====================================================================================

IBS [ Irritable Bowel Syndrome ], w Polsce określana jako zespół jelita drażliwego [ ZJD ], to choroba przewodu pokarmowego o nieznanej patofizjologii charakteryzująca się zespołem nieswoistych objawów czynnościowych takich jak: przewlekłe bóle i skurcze brzucha, wzdęcia, nadmiar gazów, biegunki, zaburzenia rytmu wypróżnień, nudności, obecność śluzu w kale, "przelewanie" w obrębie jamy brzusznej.
Chorobie towarzyszą również często objawy ze strony psychiki (70-90% przypadków): bóle głowy, obniżenie nastroju, zmęczenie, apatia, niepokój, zaburzenia osobowości, a także tendencja do izolacji społecznej, co może prowadzić do stanów depresyjnych. Nie będę w tym poradniku wyjaśniał przyczyn wtórnych odpowiedzialnych za te objawy (zbyt obszerna tematyka), natomiast opiera się to głównie na zależności gospodarki hormonalnej od prawidłowego funkcjonowania flory bakteryjnej jelit. Jelita tworzą swój własny układ nerwowy określany w literaturze Enteric Nervous System [ ENS ] połączony bezpośrednio z centralnym układem nerwowym przy pomocy tzw. nerwu błędnego.

IBS występuje w postaciach:
│❱│Biegunkowej [ IBS-D ]
│❱│Zaparciowej [ IBS-C ]
│❱│Mieszanej [ IBS-M ]

Leczenie zależy od przyczyny IBS i może obejmować psychoterapię, leczenie przeciwpasożytnicze, terapię probiotykami.

【❗️】Przed podjęciem leczenia należy wykonać prawidłowy proces diagnostyki wykluczającej!

【❗️】Uwaga! Wielu lekarzy lekceważy objawy pacjentów, jeżeli wyniki badań podmiotowych i przedmiotowych są w normie, co jest niewątpliwie błędem w sztuce. Objawy IBS mogą być wynikiem poważnych chorób organicznych i wymagana jest właściwa diagnostyka różnicująca! Jeśli lekarz stawia "diagnozę" na podstawie samych objawów bez zlecenia odpowiednich badań - zmień lekarza, to błąd w sztuce medycznej.


=====================================================================================
█│PRZYCZYNY IBS
=====================================================================================

Pierwotna przyczyna jest nieznana. IBS może być zarówno samodzielną jednostką chorobową, jak również zespołem objawów chorobowych. Występuje w przypadku wielu niezwiązanych ze sobą czynników chorobotwórczych, które mogą jednocześnie współistnieć w tym samym czasie. Należą do nich najczęściej:
│❱│Zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego [ SIBO ]
│❱│Alergie pokarmowe
│❱│Nietolerancje pokarmowe
│❱│Przewlekłe stany zapalne układu pokarmowego (mikroskopowe stany zapalne jelit jak Crohn czy Colitis Ulcerosa - wrzodziejące zapalenia jelita grubego, poinfekcyjne stany zapalne jelita grubego lub cienkiego)
│❱│Zakażenia pasożytnicze (lamblia, glista ludzka, owsiki)
│❱│Zakażenia wirusowe (adenowirusy, rotawirusy, norowirusy)
│❱│Nadużywanie antybiotyków (prowadzi do dysbiozy)
│❱│Czynniki psychosomatyczne

【❗️】W około 80-85% przypadków IBS występuje nieprawidłowa flora jelitowa, jednak nie wiadomo do końca, czy zmiana składu flory jelitowej prowadzi do rozwoju zespołu jelita drażliwego, i jest pierwotną przyczyną tego schorzenia, czy powstaje wtórnie, jako wynik odpowiedzi na zaburzoną równowagę środowiska jelitowego.


=====================================================================================
█│SIBO
=====================================================================================

SIBO [ SIBO ], w Polsce określana jako zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, to zespół chorobowy wywołany przez nadmierny przerost flory bakteryjnej jelit typowej dla jelita grubego w jelicie czczym powyżej zastawki Bauhina. Przyczyn pierwotnych może być wiele - od uszkodzenia fizycznego zastawki Bauhina, po złą dietę, a nawet stres wywołujący zmianę ukrwienia nabłonka jelit.

【❗️】W przypadku przyczyn związanych z fizycznym uszkodzeniem szlaku pokarmowego ten poradnik suplementacyjny nie będzie skuteczny (może działać co najwyżej objawowo) dopóki do momentu wyleczenia przyczyny pierwotnej.


=====================================================================================
█│ZAŁOŻENIA TERAPII
=====================================================================================

Suplementacja będzie się skupiać wokół najczęściej występującego czynnika chorobotwórczego występującego obrębie IBS, diagnozowanego u ponad 8 na 10 chorych - zespołu przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, adresując również w mniejszym stopniu resztę potencjalnych przyczyn.

Suplementy będą wybierane na podstawie potwierdzonych właściwości terapeutycznych oraz co ważne w przypadku tego typu produktów - kierując się odpowiednimi standaryzacjami substancji aktywnych oraz dawkami zawierającymi się w tzw. oknie terapeutycznym [ Therapeutic Window ]. Optymalnie lepiej zawsze wybierać leki bez recepty [ OTC ], których działanie zostało potwierdzone badaniami klinicznymi, jak w przypadku każdych preparatów o statusie leku. Często jednak można nabyć analogiczne preparaty bez statusu leku za ułamek ceny, jednak wybór właściwych wymaga podstawowej znajomości kryteriów farmakologicznych.

【❗️】Trzeba pamiętać, że problematyka leczenia tego typu przewlekłych i nawracających chorób jest procesem z natury długofalowym. Nie ma magicznych pigułek i nie obiecuję cudów, choć zastosowanie podstawowych porad pozwala już w pierwszym tygodniu zredukować objawy nawet o 90%!


=====================================================================================
█│PLAN TERAPII
=====================================================================================

Terapia w domyśle daje najlepsze rezultaty w połączeniu z dietą low-FODMAPs i została opracowana jako dopełnienie tej procedury dietetycznej. Jest to protokół dietetyczny opracowany przez australijski Monash University ekskluzywnie dla celów adresowania zespołu chorobowego SIBO. Listę produktów dozwolonych i zabronionych można znaleźć pod tym linkiem:
FODMAP Food List
Dieta zakłada kilka faz zakończonych ponowną, powolną reintrodukcją problematycznych produktów żywnościowych (choć ostateczna tolerancja to kwestia indywidualna i czasem trzeba całkowicie zrezygnować z niektórych produktów)

Poradnik suplementacji jest zasadniczo podzielony na 2 fazy:
❶ Redukcji patologicznego przerostu bakteryjnego
❷ Odbudowy prawidłowej równowagi flory bakteryjnej jelit

Każda z tych faz jest niezbędna w celu osiągnięcia zauważalnych i - co ważne - trwałych rezultatów. Efektywność terapii zależy również od zastosowanie ich w odpowiedniej kolejności, podążając ściśle określonymi krokami.
Zastosowanie fazy odbudowy bez wcześniejszej redukcji przerostu będzie procesem nieefektywnym i niepotrzebnie długim, ze względu na konkurencję ze szczepami patologicznymi. Zastosowanie redukcji przerostu bez następującej fazy odbudowy skutkuje zwykle szybkim nawrotem choroby - "natura nie lubi pustki", a jeśli nie wypełnimy luki jelitowej właściwymi szczepami probiotycznymi to zostanie ona ponownie wypełniona patogenami.

【❗️】Poradnik nie stanowi procedury leczenia IBS, ale jego zastosowanie wspomaga proces leczenia i redukuje objawy niezależnie od przyczyn pierwotnych.

【✔️】Terapia może również być zastosowana w przypadku zwykłego zatrucia pokarmowego.


=====================================================================================
█│REDUKCJA PRZEROSTU BAKTERYJNEGO
Redukcja przerostu polega na zastosowaniu odpowiedniego antybiotyku lub innych substancji przeciwbakteryjnych
=====================================================================================
RIFAKSYMINA [ antybiotyk miejscowy, lek na receptę ] w Polsce pod nazwą handlową Xifaxan
Faza【❶】

Rifaksymina to złoty standard leczenia przerostu bakteryjnego jelit. Działa jedynie miejscowo, nie ulega wchłanianiu przez nabłonek jelitowy, stąd jest bezpiecznym antybiotykiem nowej generacji. Niestety, dostępny jedynie na receptę.

Ojetti V., Lauritano EC., Barbaro F., Migneco A., Ainora ME., Fontana L., Gabrielli M., Gasbarrini A. Rifaximin pharmacology and clinical implications.. „Expert opinion on drug metabolism & toxicology”, maj 2009. DOI: 10.1517/17425250902973695. PMID: 19442033


║►│Sposób Zastosowania

Terapia lekiem powinna przebiegać minimum 2 tygodnie zgodnie z zaleceniami lekarza lub sugerowanym dawkowaniem na ulotce. W przypadku braku oczekiwanych rezultatów proces można powtórzyć po miesiącu.

║►│Alternatywy
Faza【❶】
Osoby nie mające możliwości pozyskania recepty na Xifaxan mogą skorzystać z powszechnie dostępnych preparatów przeciwbakteryjnych, jak:

│❱│Węgiel Aktywny [ adsorbent ]
1-5g dziennie
min. 3 dni, rano na czczo
min. 2 godziny przed posiłkiem, popijać dużą ilością wody
│❱│Białczan Taniny [ bakteriostatyk, lek OTC ]
1g (zwykle 2 tabletki)
min. 3 dni, 3x na dobę
między posiłkami
│❱│Nifuroksazyd [ bakteriostatyk, lek OTC ]
zgodnie z ulotką
min. 3 dni
między posiłkami
│❱│Olejek Oregano [ bakteriostatyk ]
w zależności od formy:
- czysty olejek eteryczny oregano 100% max. 3 krople rozpuszczone w łyżce oleju
- kapsułki zgodnie z zaleceniami producenta (uwaga, powinny być odpowiednio standaryzowane na zawartość olejku eterycznego oregano)
min. 3 dni, 1-2x na dobę
do posiłku

【❗️】Osoby z chorobami wątroby i nerek nie powinny przyjmować olejku eterycznego z oregano, ponieważ zawiera substancje aktywne potencjalne toksyczne dla tych narządów [ tymol ].


║►│Uwagi

Preparaty można łączyć, jednak należy pamiętać, by zachować odpowiednio długi odstęp po przyjęciu węgla aktywnego, który ma właściwości silnie adsorpcyjne. W przypadku stosowania Rifaksyminy nie zaleca się jednak przyjmować alternatywnych preparatów.

【❗️】Po zakończeniu procesu redukcji przerostu bakteryjnego należy przyjmować odpowiednio standaryzowany probiotyk, przynajmniej przez 2 tygodnie, rano na czczo popijany letnią wodą (nie herbatą ani kawą!).


=====================================================================================
█│ODBUDOWA FLORY BAKTERYJNEJ
Rekolonizacja jelita czczego właściwymi szczepami probiotycznymi, by zapobiec nawrotowi dysbiozy
=====================================================================================
PROBIOTYK [ żywe kultury bakterii ]
Faza【❶❷】

Właściwie dobrane probiotyki wykazują wysoką skuteczność w leczeniu IBS. Największą skuteczność w tym schorzeniu wykazują szczepy:
│❱│L. Plantarum 299v
│❱│L. Reuterii
│❱│L. Rhamnosus GG
│❱│L. Brevis
│❱│L. Lactis
Sugeruje się wybór szczepów z rodzaju Lactobacillus występujących naturalnie występują w prawidłowym składzie flory jelita czczego. Szczególną skuteczność wykazuje szczep L. Plantarum 299v.

Probiotyk stosowany w terapii IBS powinien spełniać ścisłe kryteria:
│❱│Optymalnie min. 10mld CFU
- skuteczne ilości stosowane w badaniach klinicznych
- drożdże to nie bakterie probiotyczne
│❱│Skuteczne Szczepy
- szczepy bakterii probiotycznych o potwierdzonych właściwościach klinicznych
│❱│Brak FODMAPs
- nasilają objawy (wzdęcia, gazy, biegunki)
│❱│Bez Prebiotyku
- nasilają objawy (wzdęcia, gazy, biegunki)
- niemal wszystkie prebiotyki należą do kategorii FODMAPs
│❱│Nie Synbiotyk
- to po prostu określenie połączenia probiotyku z prebiotykiem
│❱│Bez Drożdży
- nie kolonizują trwale jelit
- mogą nasilać objawy (wzdęcia, gazy)
- nie są (w zasadzie) probiotykami - mogą co najwyżej wywierać działanie probiotyczne
- patrz na nazwy zaczynające się od Saccharomyces w składzie

║►│Polecane Produkty

│❱│Sanprobi IBS ( L. Plantarum 299v, 10mld CFU )
Powszechnie dostępny w każdej aptece. Złoty standard.
│❱│Solgar Probi 30 Billion ( L. Plantarum 299v, 30mld CFU )
│❱│Solgar Probi 20 Billion ( L. Plantarum 299v, 20mld CFU )
│❱│Jarrow Formulas Ideal Bowel Support 299v ( L. Plantarum 299v, 10mld CFU )

║►│Sposób Zastosowania

Przyjmować na czczo, 30-60 minut przed posiłkiem. Popijać letnią wodą - nie herbatą i nie kawą! Najlepszą porą jest okres zaraz po przebudzeniu, w godzinach porannych, kiedy flora bakteryjna jest najbardziej aktywna.
Probiotyk można już zacząć stosować po pierwszym tygodniu antybiotykoterapii. Należy jednak kontynuować suplementację minimum tydzień po zakończeniu przyjmowania antybiotyku. Suplementację probiotykiem można stosować bez ograniczeń czasowych.

【✔️】Probiotyków nie można przedawkować. Są bezpieczne dla kobiet w ciąży i dzieci.


[ 1 ] FAO/WHO (2001) Health and Nutritional Properties of Probiotics in Food including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria. Report of a Joint FAO/WHO Expert Consultation on Evaluation of Health and Nutritional Properties of Probiotics in Food Including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria.

[ 2 ] Gismondo MR, Drago L, Lombardi A. Int. J. Antimicrob. Agents. 1999, 12 (4): 287–92.

[ 3 ] Mossakowska M., 2006, Poradnik dla młodzieży i rodziców dzieci chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa) lub chorobę Leśniowskiego-Crohna, Towarzystwo J-elita, 47-50


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
⚪️│BŁONNIK Z AKACJI [ prebiotyk ]【opcjonalne】
Faza【❷】
│❱│5g dziennie
│❱│Bez FODMAPs
│❱│Optymalnie z probiotykiem

Błonnik z akacji jest jednym z nielicznych form prebiotyku dobrze tolerowanym przez większą część chorych. Suplementację należy rozpocząć po zakończeniu 1 fazy, optymalnie w połączeniu z właściwym probiotykiem.

【❗️】Należy uważnie czytać skład. Niektóre produkty zawierają w składzie dodatki substancji FODMAPs typu inulina, GOS czy FOS.


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- =====================================================================================
█│TRAWIENIE
Wsparcie przebiegu procesów trawiennych
=====================================================================================
OLEJEK ETERYCZNY Z MIĘTY 100% [ olejki eteryczne ]
Faza【❶❷】
│❱│3 krople ( 60mg ) na łyżce oleju

Jeden z najlepiej przebadanych suplementów znacznie redukujących objawy IBS. Dokładne dawki terapeutyczne nie zostały określone, jednak obserwacje wskazują, że optymalna dawka terapeutyczna znajduje się w okolicach 3 kropli (60mg) dziennie na łyżce oleju.

[ 1 ] Efficacy of Peppermint oil in diarrhea predominant IBS - a double blind randomized placebo - controlled study

[ 2 ] Enteric-coated, pH-dependent peppermint oil capsules for the treatment of irritable bowel syndrome in children

[ 3 ] Treating irritable bowel syndrome with peppermint oil

[ 4 ] The effect of enteric-coated, delayed-release peppermint oil on irritable bowel syndrome

[ 5 ] Treatment of irritable bowel syndrome with peppermint oil. A double-blind study with a placebo

[ 6 ] Peppermint oil (Mintoil) in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective double blind placebo-controlled randomized trial

[ 7 ] Enteric-coated peppermint-oil capsules in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective, randomized trial

[ 8 ] Effect of fibre, antispasmodics, and peppermint oil in the treatment of irritable bowel syndrome: systematic review and meta-analysis


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
⚪️│ENZYMY TRAWIENNE [ enzymy ]【opcjonalne】
Faza【❶❷】
│❱│Standaryzacja FCC [ Food Chemical Codex ]
│❱│Otoczka dojelitowa [ Enteric Coated ]
│❱│Do posiłku

Enzymy mogą wspomagać trawienie białek, tłuszczów i węglowodanów - w zależności od specjalizacji. Możemy zarówno kupić suplementy zawierające wszystkie typy specjalizacji enzymatycznej, jak również tylko wybrane rodzaje. Warto pamiętać, że potencjał enzymatyczny zależy tylko i wyłącznie od aktywności enzymatycznej określanej zgodnie z kryterium FCC - każdy typ enzymu posiada własne jednostki potencjału aktywności. Parametry enzymu określone wyłącznie w jednostkach masy to informacja bezwartościowa - a producenci suplementów diety często tak właśnie chcą oszukiwać konsumentów, oferując produkty o nieznanej wartości terapeutycznej (co jest w teorii zgodne z prawem, bo suplementy nie mają statusu leku). Take suplementy należy omijać szerokim łukiem. Tematyka odpowiedniego doboru i weryfikacji suplementów enzymatycznych jest bardzo obszerna, więc jeśli mamy wątpliwości to zawsze wybierajmy leki OTC, które mają potwierdzone działanie terapeutyczne.
Warto również zadbać o to by kapsułka suplementu enzymatycznego posiadała otoczkę dojelitową, chroniącą enzymy przed denaturacją w kwasie żołądkowym - większość enzymów jest wrażliwa na niskie pH i aktywna wyłącznie w zasadowym środowisku jelit.
Enzymy pomagają w przypadku nietolerancji pokarmowych wywołanych niedoczynnością enzymatyczną.

Przykładem suplementu multi-enzymatycznego standaryzowanego zgodnie z jednostkami FCC jest Now Foods Super Enzymes.

【❗️】Jeśli nie wiesz jaki produkt enzymatyczny kupić, zawsze wybieraj lek OTC.


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- =====================================================================================
█│REGENERACJA JELIT
Odbudowa prawidłowej powierzchni jelit
=====================================================================================
KWAS MASŁOWY [ kwasy tłuszczowe ]
Faza【❶❷】
│❱│Sol
  • 114
Najlepszą porą jest okres zaraz po przebudzeniu, w godzinach porannych, kiedy flora bakteryjna jest najbardziej aktywna.

Probiotyk można już zacząć stosować po pierwszym tygodniu antybiotykoterapii.


@Arths: Przyzwoity art. Tutaj się przyczepiłbym - jakie znaczenie ma że flora jest najbardziej aktywna rano, skoro probiotyk potrzebuje kilka godzin i więcej żeby dojść do jelita grubego (1-3 doby żeby dojść do końca, gdzie jest najwięcej bakterii)? Rano może być mocniejszy wyrzut kwasu żołądkowego, dlatego
potrzebuje kilka godzin i więcej żeby dojść do jelita grubego (1-3 doby żeby dojść do końca, gdzie jest najwięcej bakterii)?


Problemem w SIBO są bakterie w jelicie cienkim czczym, które migrowały z jelita grubego przekraczając zastawkę Bauhina. Dobry probiotyk - w tym wypadku składający się ze szczepów Lactobacillus, które naturalnie zamieszkują jelito czcze - ma pomóc w pozbyciu się szczepów migrujących z niższych odcinków. SIBO to przerost bakterii w jelicie cienkim i
Lactobacillus, które naturalnie zamieszkują jelito czcze


@Arths: "Lactobacillus, które naturalnie zamieszkują jelito czcze"
Ale w marginalnej ilości... " As a result of this, the bacterial density rise to 10do4-10do7 CFU/mL and obtains various microbes such as Enterococcus faecalis, lactobacilli, diphtheroids, and the yeast Candida albicans"
Faktycznie podanie probiotyku pozwoli zwalczyć nam patogeniczną florę, ale SIBO to nie tylko przerost patogenów. Może też dojść do właśnie przerostu laktobakterii, zwłaszcza przy nadużywaniu probiotyków.
@DeringeR:

Może też dojść do właśnie przerostu laktobakterii, zwłaszcza przy nadużywaniu probiotyków.


Lacto, stosowane w probiotykach mają właściwości samoograniczające. Produkują bakteriocyny, wpływają na zmianę pH wokół kolonii i przy nadmiernym rozmnożeniu po prostu same się zabijają :) W ten sposób również prowadzą do eliminacji pozostałych, niekorzystnych szczepów. Szczególnie skuteczne wydają się w tym zadaniu L. plantarum.

Dlatego poleca się Bifido, ponieważ nie mogą zasiedlić jelita cienkiego. Główny ekspert od SIBO i
@Arths: Dobrze opisane. Przerost bakterii probiotycznych to d-lactate/lactic acid overgrowth. Dzieje się to kiedy mamy predyspozycje do sibo (słaby MMC itd.) i w danym czasie przykładowo zażywamy duże dawki lactobakterii oraz błonnika - czyli przerost powstaje od góry. Praktycy mówią że probiotyk (lacto) należy ostrożnie testować, ale nie wiemy czy negatywna reakcja u pacjentów to zwiększenie SIBO czy Herx z jelita grubego. Możliwe że nasilanie SIBO jest stosunkowo rzadsze... przerost lacto
@DeringeR:

Praktycy mówią że probiotyk (lacto) należy ostrożnie testować, ale nie wiemy czy negatywna reakcja u pacjentów to zwiększenie SIBO czy Herx z jelita grubego.


Stawiam, że w większości przypadków negatywne objawy u osób zaczynających suplementację rekomendowanymi przez literaturę szczepami w IBS/SIBO (typu L. plantarum) wynikają ze wspomnianej reakcji Jarischa-Herxheimera na skutek zwiększonej produkcji bakteriocyn i obumierania przerostu. Natknąłem się również na wspomnienia w literaturze o bakteriach z grupy Lacto, które
@DeringeR:

Ja zawsze polecam sprawdzić po kolei prokinetyki czy u nas stymulują te perystaltykę międzytrawienną czyli prokit (acetylocholina), iberogast (serotonina), resolor (serotonina), LDN (opoidy). I włączyć w dowolnym momencie, uwzględniając to że szybko może wystąpić tolerancja na lek.


Uwzględniłem wspomniany LDN, jednak jest to problematyczne, bo oficjalnie nie dostaniesz tego na receptę. Dostaniesz receptę na wspomniany Naltrexone, ale podzielenie go na mikrodawki stosowane w terapii LDN wymaga profesjonalnego sprzętu farmaceutycznego -
@PiersiowkaPelnaZiol: Coś więcej oprócz badań krwi? Do dietetyka nie ma sensu udawać się bez kompletnej diagnostyki wykluczającej. Możesz zacząć od diagnostyki wykluczającej dla IBS/SIBO. Najbardziej miarodajne wyniki da Ci kolonoskopia z pobraniem 3 wycinków do labu. Wykluczy od razu stany mikrozapalne jelit, celiakię, przerost bakteryjny. Można to robić mniej inwazyjnymi badaniami typu testy oddechowe, ale często można trafić na placówki robiące to po prostu niezgodnie za sztuką i potem masz zafałszowany
@PiersiowkaPelnaZiol:

dobrze wykonam ta kolonoskopię ale patrzę na ceny spore są.


Może idź na skierowane od rodzinnego / gastroenterologa? Wycinki nie są zawsze pobierane na skierowanie, ale można zażądać pobrania na własną kieszeń - koszty 20-30zł.

Znasz może dobrego lekarza w Krakowie?


Nie.

Wyklucze orzechy i musli.


Sprawdź jak reagujesz na orzechy laskowe, migdały, orzechy włoskie, makadamia, brazylijskie (ale niewiele, mają dużo selenu). Są bezpiecznie przy SIBO. Polecam laskowe i włoskie
@PiersiowkaPelnaZiol: Jeśli chodzi o ułatwienie sobie zadania ze zmianą diety - szybko, zdrowo i bezobsługowo w przygotowywaniu mięsa z warzywami spisuje się ryżowar (sic!). Automatycznie wyłącza się po odparowaniu wody, więc nic się nie przypali. Wystarczy wrzucić i przyjść za pół godziny. Podobnie wolnowar, tani, bezobsługowy i zdrowy. Mikrofalówka przydaje się do odgrzewania np. jak zrobi się większą ilość w wolnowarze i zamrozi.
Wszystkie te AGD są relatywnie tanie w zakupie:
@Arths: @Arths: Mleko z laktozą i bez często kupuje bez bo lepszy smak ma według mnie, ale po białko z tym czy z tym to mi nic nie jest.

Po nerkowcach po prostu biegunki
Po ziarnach słonecznik itp też.
Chleb mnie strasznie puszy.

nie wiem czy można jeść też ryż i kasze przy takich rzeczach.
@Arths: trochę jestem załamany szczerze powiedziawszy. Bo już nie wiem co mogę jeść a czego nie, może po prostu dietę mam #!$%@?ą.

No ale jem mięso, kasze, lody, sery białe, żółtę. Słodyczy tak o.

Tylko jak zjem jakąś głupotę albo coś z ziarnami czy bułki które bardzo lubię to jest tragedia.
@PiersiowkaPelnaZiol: Możesz wejść na mój serwer discord. Link w profilu. Niedawno wypisałem tam wstępnie moją regularną listę zakupów spożywczych, będę pewnie rozwijał w przyszłości. Lista jest pod problemy IBS. Może znajdziesz jakieś ciekawe propozycje do własnej diety. Dobieram większość produktów na podstawie wysokiego stosunku wartości odżywczych do kosztów i oczywiście ogólnego wpływu na zdrowie.
@PiersiowkaPelnaZiol:

Z tym ryżowarem, a co sądzisz o gotowaniu na parze? widzę fajny jest ten morphy richards.


Gotowanie na parze jest zdrowsze, ale koszty energii elektrycznej są dużo wyższe. Najtaniej i jednocześnie równie zdrowo jest wolnowar. Ryżowar to umiarkowane koszty - nie tak tanio, bo jednak musi pracować min. pół godziny, ale ryżowary nie mają aż tak dużego poboru prądu - 1.5-1.8L mają średnio 500-700W, od 2L do 3L 900-1000W. Ryżowar